• ۵ قطعنامه ۱۴۴۱ مقدمه‌ساز حمله به عراق ۱۱۷

• ۵ اظهارات هانس بلیکس رئیس گروه بازرسان شورای امنیت و گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۱۸

• ۵ گزارش بازرسان در ۱۴ فوریه: ۱۲۰

• ۵ مهم‌ترین قطعنامه‌های شورای امنیت در بحران عراق: ۱۲۴

فصل ششم: بررسی مقایسه‌ای عملکرد شورای امنیت در دو بحران کویت و عراق ۱۲۸

1. ۶ مقایسه شرایط نظام بین‌الملل در بحران کویت و بحران عراق ۱۲۹

1. ۶ عملکرد فرآیندی شورای امنیت در بحران کویت (۱۹۹۰) و عراق (۲۰۰۳) ۱۳۱

1. ۶ ارسال نیروی نظامی مطابق فصل هفتم منشور ملل متحد در بحران کویت وعدم این اقدام در بحران عراق ۱۳۴

1. ۶ اتحاد و انسجام شورای امنیت در بحران کویت و اختلاف شورا در زمان بحران عراق ۱۳۵

1. ۶ ورود شورای امنیت به بحران کویت و عدم ورود به بحران عراق ۱۳۶

1. ۶ اتحاد شوروی و بحران کویت: ۱۳۷

1. ۶ بریتانیا و بحران کویت: ۱۳۷

1. ۶ فرانسه و بحران کویت: ۱۳۸

1. ۶ فرانسه و بحران عراق ۱۳۹

1. ۶ آلمان و بحران عراق ۱۴۰

1. ۶ دخالت دولت‌های عربی در بحران کویت و همراهی با شورای امنیت و عدم دخالت در بحران عراق ۱۴۳

نتیجه گیری ۱۴۷
کتاب‌نامه ۱۵۰
نه

فصل اول

کلیات

و طرح تحقیق

۱٫ ۱ بیان مسئله:

بدون تردید افزایش ارتباط میان ملت‌ها و دولت‌ها در ابعاد گوناگون اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و نظامی بحران‌های متعددی را موجب می‌شود که زندگی جوامع بشری را تحت تأثیر خود قرار خواهد داد، در راستای افزایش کمی و کیفی بحران‌ها از یک‌سو و نیاز جوامع بشری در فضای امن از سوی دیگر، نیاز به حل این بحران‌ها ضروری گشته است. در واکنش به این بحران‌ها، وجود نهادها و سازمان‌های بین‌المللی برای حل‌وفصل بحران‌های بین‌المللی ضروری است که بارزترین و مهم‌ترین آن‌ها سازمان ملل متحد به‌طور اعم و شورای امنیت به‌طور اخص می‌باشد. اما آنچه در قالب سازمان ملل متحد قابل‌بررسی است تفاوت موضع‌گیری‌ها و اقدامات شورای امنیت در قبال بحران‌های داخلی و بین‌المللی مختلف می‌باشد و علی‌رغم نقش شورای امنیت به‌عنوان حافظ صلح و امنیت بین‌المللی، و کاستی‌های فراوانی ازجمله برخورد دوگانه، متناقض و سیاسی در رابطه با حل بحران‌های مختلف در سراسر جهان، نادیده گرفتن حاکمیت دولت و مداخله در امور داخلی آن‌ها را شاهد بوده‌ایم. در این پژوهش نقطه تمرکز بر مقایسه اقدامات شورای امنیت در برخورد با دو بحران کویت (۱۹۹۰) و عراق (۲۰۰۳) می‌باشد.
در ارتباط با بحران کویت، اقدامات شورای امنیت همزمان با اولین ساعات آغاز تهاجم عراق به این کشور شروع شد و بسیار چشمگیر بود. این شورا با تشکیل جلسات فوق‌العاده و فوری قطعنامه‌های شدیداللحنی را علیه عراق تصویب کرد و از آغاز بحران در دوم اوت ۱۹۹۰ تا مارس ۱۹۹۲ زمان اعلام آمادگی عراق جهت همکاری با گروه‌های بازرسی سازمان ملل قطعنامه‌ها و بیانیه‌های بسیاری صادر کرد که تا آن زمان در برخورد با یک بحران بی‌سابقه بود؛ اما در برخورد با بحران عراق (۲۰۰۳) می‌توان گفت شورای امنیت نقش حداقلی را در روند بحران داشت و از مدیریت بحران ناتوان بود. جنگ آمریکا علیه عراق منشور سازمان ملل متحد را نقض کرد. آمریکا و هم‌پیمانان آن کشور بدون کسب مجوز شورای امنیت، عملیات نظامی گسترده‌ای را علیه عراق انجام دادند، که این عملیات برخلاف مصوبات منشور ملل متحد بوده است. اقدام آمریکا برعلیه عراق در مارس ۲۰۰۳، ناتوانی شورای امنیت در مدیریت بحران‌هایی که یکی از اعضای دائم این شورا در آن حضور دارند را نشان داد. نگارنده در این پژوهش تلاش دارد تا به چرایی این امر و نیز بررسی مقایسه‌ای دو بحران ۱۹۹۰ و ۲۰۰۳ با تمرکز بر عملکرد شورای امنیت بپردازد.

۲٫ ۱ سؤال اصلی

عملکرد شورای امنیت به‌عنوان متولی اصلی حفظ صلح و امنیت بین‌المللی در بحران کویت (۱۹۹۰) در مقایسه با بحران عراق (۲۰۰۳) چگونه بوده است؟

۳٫ ۱ فرضیه اصلی:

شورای امنیت با توجه به شرایط نظام بین‌الملل، تحولات درونی اتحاد شوروی، همسانی منافع اعضا و هم پیوندی کویت با بلوک غرب در حمله عراق به این کشور در سال ۱۹۹۰ عملکردی حداکثری داشته ولیکن با توجه به شرایط حاکم بر نظام بین‌المللی پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱، تفاوت منافع اعضا و عدم توجه ایالات‌متحده به نقش شورا در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی از عملکردی ضعیف و حداقلی در بحران سال ۲۰۰۳ عراق برخوردار بوده است.

۱٫ ۳٫ ۱ شاخص‌های فرضیه اصلی

الف. شرایط نظام بین‌الملل
ب. همسانی یا تفاوت منافع اعضا
ج. هم پیوندی کویت با بلوک غرب
د. تقابل عراق با نظام بین‌الملل

۴٫ ۱ متغیرهای تحقیق

متغیر مستقل: شورای امنیت سازمان ملل متحد