• میزان عوارض IVP از CT KUB در بیماران مبتلا به سنگهای ادراری شهر قم از سال ۱۳۸۹ تا ۱۳۹۱ بیشتر است.

محدودیت های پژوهش :
همکاری نکردن برخی بیماران و هزینه بالا و تعداد محدود بیماران داخل شده در طرح
واژه ها و اصطلاحات :
سنگ های ادراری:
Intra venus pyelography:IVP
Computed tomography of Kidney,urether,bladder:CT KUB
رنال کولیک:درد حاد پهلو
فصل دوم
دانستنیهای موجود در پژوهش
بخش اول : چهارچوب پنداشتی
سنگهای ادراری سومین بیماری شایع دستگاه ادراری هستند و تنها عفونتهای ادراری و حالات پاتولوژیک پروستات شیوع بیشتری از آن دارند این سنگها هم در انسان و هم در حیوانات شایع هستند. لغات و اصطلاحات مربوط به بیماریهای سنگهای ادراری از منابع گونا گونی اتخاذ شده اند. برای مثال سنگهای استراویت که از منیزیوم آمونیوم فسفات هگزاهیدرات تشکیل شده اند، به احترام H.C.G von struve (1851-1772) که یک طبیعی دان روسی است به این اسم خوانده می شوند. قبل از زمان این دانشمند، سنگهای مذکور راگوانیت می نامیدند، چون منیزیوم آمونیوم فسفات به وضوح در batdropping وجود دارد. سنگ کلسیم اگزا لات دی هیدرات غالبأ ود لیت خوانده می شود، چون این سنگ به وفور در بستر دریای ودل در قطب جنوب یافت می شود. تاریخچه اصطلاحات مربوط به بیماری سنگ ادراری، مانند چگونگی تکامل تکنیکهای مداخله ای برای درمان آنها پیچیده است. سنگهای ادراری از زمان پیدایش اولین تمدنها مزاحم انسان بوده اند. در مورد اتیولوژی سنگها هنوز نکات قابل تامل زیادی وجود دارد. اگر محتوای ادرار هر دوکلیه شبیه به هم است و در شرایطی که هیح مدرکی دال بر انسداد وجود ندارد، چرا اکثر سنگها به صورت یک طرفه بروز می کنند؟ چرا سنگهای کوچک در مرا حل اولیه تشکیل خود بدون ایجاد مشکل خاصی از طریق حالب دفع نمی شوند؟ چرا در بعضی افراد یک سنگ بزرگ و در بعضی دیگر سنگهای متعدد کوچکی به وجود می آید؟ حدثیات فراوانی در مورد این سوا لات و سوال های دیگر مطرح شده است.
پیشرفت روشهای جراحی درمان سنگهای ادراری درک ما را از اتیولوژی آنها افزایش داده است. ذهن ما نیز مانند متخصصین داخلی، متوجه یافتن تشخیصهای صحیح و درمانهای کارآمد است. ارزیابی متابولیک دقیق در جهت درمان طبی مناسب و تغییر شیوه زندگی برای کاهش عود بیماری سنگهای ادراری نیز برای ما اهمیت زیادی دارد. بدون چنین پیگیری ها و مداخلات طبی، میزان عود سنگها طی ۵ سال به ۵۰% خواهد رسید. میزان عود سنگهای اسید اوریکی ممکن است از این هم بیشتر باشد. پزشکان تلاش می کنند تا درک بهتری از روند این بیماری چندعلتی پیدا کنند، به این امید که روشهای پیشگیری کارآمدتری را ابداع نمایند.
سنگ های کلیه و حالب
اتیولوژی:
در تمام دستگاههای حیاتی، رسوب مواد معدنی به طریق مشابهی صورت می گیردکه در آن کریستالها و ماتریکس با یکدیگر تداخل می کنند. سنگهای ادراری نیز از این قضیه مستنشی نیستند. این سنگها تجمعات
چندکریستالی هستندکه از مقادیر متفاوتی کریستالوئید و ماتریکس ارگانیک تشکیل شده اند. تئوریهایی که بیماری سنگهای ادراری را شرح می دهند هنوز ناکامل هستند.
برای تشکیل سنگ باید ادرار فوق اشباع باشد. اشباع بیش از حد ادرار نیز بستگی به PH ادرار، قدرت یونی آن، غلظت مواد محلول و کمپلکس های ادرار دارد. ترکیبات ادرار ممکن است در حالات فیزیولوژیک مختلف تغییرات قابل ملاحظه ای پیدا کنند، به نحوی که مثلأ ادرار اول صبح نسبتا اسیدی است، ولی پس از صرف هر وعده غذا قلیایی تر می شود. قدرت یونی ادرار عمدتا به وسیله غلظت نسبی یونهای تک ظرفیتی تعیین می شود. هرچه قدرت یونی افزایش پیدا کند، ضریب فعالیت کم می شود. ضریب فعالیت نشان دهنده میزان دسترسی به یک یون خاص است.
اهمیت غلظت مواد محلول مشخص است. هرچه غلظت ۲ یون بیشتر باشد، احتمال رسوب آنها نیز بیشتر می شود.کاهش غلظت یونها سبب کاهش میزان اشباع و افزایش حلالیت شود. هر چه غلظت یونی افزایش یابد فعالیت تولید کریستال به نقطه ای می رسدکه حاصل ضرب حلالیت (ksp) نامیده می شود. غلظتهای بیش از این حد بی ثبات بوده و می توانند باعث شروع رشدکریستالها و ایجاد هسته های هتروژن شوند. با افزایش بیشتر غلظت مواد محلول، حاصل ضرب فعالیت سرانجام به حاصل ضرب تشکیل (kfp) می رسد. حالت فوق اشباع بیشتراز این حد، ناپایدار بوده ومی تواند منجر به ایجاد خود بخودی هسته های هوموژن گردد.
با ضرب کردن غلظت ۲ یون در یکدیگر می توان حاصلضرب غلظت را به دست آورد. حاصل ضرب غلظت اکثر یونها از حاصل ضرب حلالیت به دست آمده بیشتر است. عوامل دیگری نیز وجود دارندکه اهمیت زیادی در تشکیل سنگهای ادراری دارند، که از جمله آنها ایجادکمپلکس است. ایجاد کمپلکس بر میزان دسترسی به یونهای خاص تاثیر می گذارد. برای مثال، سدیم با اگزا لات تشکیل کمپلکس داده و از غلظت شکل یونی و آزاد آن می کاهد. سولفاتها نیز می توانند باکلسیم کمپلکس ایجاد کنند. تشکیل کریستال به وسیله انواع گوناگونی از سایر مواد موجود در دستگاه ادراری تعدیل می شود، از جمله منیزیوم، سیترات، پیروفسفات، و تعدادی از فلزات نادر، این مواد مهار کننده می توانند در محل های فعال رشدکریستال تأثیرگذاشته و یا به صورت مهار کننده هایی در محلول عمل کنند (مثل سیترات).
روش های تشخیص سنگ
‌معاینه فیزیکی
برای یک بیمار مظنون به سنگ کلیه ، یک معاینه کامل وتمام ضروری است. در اطراف شکم بیمار باید معاینه به دقت صورت بگیرد. مخصوصا در ناحیه پهلوها
‌ارزیابی آزمایشگاهی
بیمار دارای سنگ کلیه معمولا به دلیل دیدن خون در ادرار یا درد شدید در ناحیه کمر و پهلو به پزشک مراجعه می کند و پزشک با پرسیدن سوالاتی در مورد سابقه پزشکی و تاریخچه خانوادگی بیمار معاینات فیزیکی را هم انجام می دهد. به علاوه آزمایش آنالیز ادرار و کشت ادرار به پزشک کمک می کند تا نـوع سنـگ و وجـود یـا عـدم وجـود عفـونـت را تشخیص دهد.
اگر بیماری مظنون به سنگ کلیه است برای بـــررســـی وجـــود ســنــگ و هـمـچـنـیــن بــررســی روش‌هـای درمـانـی ارزیـابی رادیوگرافی مورد نیاز است.
روش های رادیوگرافی سنگ کلیه 
فیلم شکمی ساده
تقریباً ۹۰%سنگ های مجاری ادراری تیره و مـبـهـم هـستند و باید آن ها را روی (KUB) فیلم شـکـمی ساده تصویر نگاری کرد (رادیوگرافی کلیه ، حالب و مثانه (‌شکل روبرو
رادیــوگــرافــی مـعـمــولا قــابـلـیـت نـشـان دادن سنـگ‌هـای بـزرگ را دارد. علـت ایـن‌ است که ســنــــگ‌هــــای کــــوچــــک‌تــــرمـعـمـــولا مـبـهـــم و غیرواضحند یا با قرار گرفتن در موقعیت هایی در پشت دنده‌ها و مقاطع ستون فقرات از میدان دید خارج می‌شوند.
مزایای رادیوگرافی ساده
۱ .از یک فیلم استفاده می شود.
۲٫سنگ های بزرگ کلیوی را آشکار می کند.
۳٫بـیـشـتـر سـنـگ هـا دارای اجـزای کـلـسیمی هـسـتـند و به واسطه رنگ سفیدشان می توانند توسط KUB نشان داده شوند.
۴٫یـک روش سریع و ارزان قیمت است که اغـلــب مــی تــوانــد انـدازه و تـعـداد سـنـگ هـا را مشخص سازد.
معایب KUB
۱٫تشخیص درست و دقیق را محدود می کند.
۲٫سنگ های کوچک ممکن است غیر واضح یا خارج از دید باشند (سنگ های کوچک‌تر از mm2 ممکن است تشخیص داده نشوند.(
۳٫رسوبات معمولی شکمی (کبد، پانکراس، مثانه، ورید یا شریان های اصلی و غضروف های ضلعی) ممکن است به جای سنگ های مجاری ادراری به نظر برسند.
۴٫سنگ های غیر رادیو اوپک (اشعه را جذب می کنند) ممکن است دیده نشوند.
۵٫سنگ های اسید اوریک دیده نمی شوند.