انجام تست فزاینده تست کینتیک VO2
انجام تست فزاینده و تست کینتیک VO2
آشناسازی

۳-۶- روش اجرای تحقیق

آزمودنی ها که به طور تصادفی انتخاب شده بودند به دو گروه فعال و کنترل اختصاص داده شد. در گروه فعال سه گروه آزمودنی ۱۰ نفره داشتیم که به ترتیب هر کدام را یک، دو، چهار جلسه تمرین تناوبی شدید داده و در گروه کنترل ۱۰ آزمودنی قرار داشتند که هیچ گونه تمـرینی را بـر آنـها اعمال نمی کردیم. در جلسه آزمون اولیه ، آزمودنی ها به ترتیب در یک برنامه ورزشی بیشینه فزاینده طبقه بندی شده بر روی دوچرخه کار سنج (مونارک مدل ۸۹۴) تا رسیدن به واماندگی شرکت دادیم که در حین اجرای آزمون داده ها را از طریق دستگاه اسپیرومتری (گاز آنالایز) به روش نفـس بـه نفـس متـغـیـر پـویـایـی جـذب اکـسیـژن را می سنجیدیم. قبل از استفاده باید دستگاه کالیبره شود. طریقه تفسیر دستگاه بوسیله محاسبه اکسیژن مصرفی و دی اکسید کربن تولیدی است که توسط ماسکی که روی صورت آزمودنی قرار میگرد به فضای درون سیستم منتقل میشود.
پیش از آغاز برنامه، آزمودنی ها به مدت چهار دقیقه با کار صفر وات و سرعت ۶۰ دور در دقیقه بدن خود را گرم کرده، سپس فعالیت اصلی با کار ۵۰ وات شروع شده و هر مرحـله چهـار دقـیقه طول کشیده که بعد از هر مرحله چهار دقیقه ای ۳۰ وات بار کاری اضافه شده و در بین هر مرحله یک دقیقه استراحت فعال برای ریکاوری وجود داشت(۱۵). این روند را بر حسب آمادگی بدنی آزمودنی تا رسیدن به واماندگی انجام می گرفت.
برنامه تمرین سه روز پس از آزمون گیری اولیه آغاز شد . برنامه ها شامل یک، دو و چهار جلسه تمرین اینتروال شدید سرعتی بود که بین جلسات تمرینی یک روز فاصله قرار داشت. در شروع هر جلسه تمرین آزمودنی ها به مدت پنج دقیقه به طور سبک خود را گرم کرده بعد از گرم کردن پروتکل تمرین به این گونه شروع می شد که دارای دو مرحله استراحت فعال بین فعالیت با شدت بالا بود که آزمودنی ها به مدت یک دقیقه با ۱۲۰% حداکثر اکسیژن مصرفی و یا ۱۰۵ درصد HR max رکاب زده و سپس یک دقیقه برای استراحت با سرعت بسیار پایین رکاب میزدند و این کار را تا مرحله واماندگی بر روی دوچرخه کارسنج الکتریکی (مونارک ۸۹۴) ادامه میدادند(۱۹). در حین اجرای آزمون مربی آزمودنی ها را برای بهبود عملکرد به صورت زبانی تشویق می کرد. پس از ۳ روز از اجرای تمرینات پس آزمون طبق پیش آزمون از آزمودنی ها گرفته شد.
آنالیز داده ها
پاسخ های کینیتیک اکسیژن به روش نفس به نفس با یک نمودار نمایی غیرخطی پارامتریک
تحلیل می شود که از طریق اختلاف فشار نوسانات اکسیژن و دی اکسید کربن داده های پاسخ کینیتیک اکسیژن را بر روی نمودار دو بعدی لیتر در دقیقه به تصویر می کشد. کینیتیک اکسیژن برای هر آزمودنی شامل ۳ فاز می باشد که فاز اول نمایانگر توان بی هوازی است. نیازهای متابولیکی و اکسیژن از طریق فسفوکراتین تأمین می شود. ۱Ƭ که ثابت زمانی اول نیز نامیده می شود زمان رسیدن آزمودنی به ۶۶ درصد پاسخ کینیتیک اکسیژن در فاز اول می باشد که این عدد هر چه کمتر باشد نشان دهنده بالاتر بودن توان بی هوازی است. پس از فاز اول کینیتیک اکسیژن وارد فاز دوم شده که در واقع آغاز استفاده عضلات از سیستم هوازی به عنوان سوبسترا می باشد. ۲Ƭ که ثابت زمانی دوم نیز نامیده می شود زمان رسیدن آزمودنی به ۶۶ درصد پاسخ کینیتیک اکسیژن در فاز دوم می باشد که این عدد هر چه کمتر باشد نشان دهنده بالاتر بودن توان هوازی است.بعد از فاز دوم کینیتیک اکسیژن وارد فاز سوم می شود که در این مرحله اگر آزمودنی جزو ورزشکاران نخبه و یا از کودکان باشد کینیتیک اکسیژن وارد یک جزء آهسته یا (slow component) می شود که در تحقیق حاضر این فاکتور وجود ندارد(۱۹).
S یا TD1: در واقع مدت زمان تأخیری است که بین دو فاز متوالی از انتهای فاز آغازین تا انتهای فاز واپسین می باشد(۱۹). [۴۶]

۳-۷- ابزارهای اندازه گیری

۳-۷-۱ گاز آنالایزر

برای اندازه گیری فاکتورهای مورد نظر در کینیتیک اکسیژن از دستگاه آنالیزور گازهای تنفسی مدل QUARK b2 متعلق به شرکت COSMED ساخت کشور ایتالیا که در شکل(۳-۱) نشان داده شده است استفاده شد.
(شکل۳-۱) دستگاه گاز آنالایزر

۳-۷-۲- دوچرخه کارسنج

برای اجرای تمرین تناوبی شدید و گرفتن تست از دوچرخه کارسنج مونارک مدل E849 ساخت کشور سوئد که در شکل(۳-۲) نشان داده شده است استفاده شد.
شکل(۳-۲) دوچرخه کارسنج

۳-۷-۳- پرسشنامه

برای جمع آوری اطلاعات فردی و سابقه بیماری های قلبی عروقی از پرسشنامه استفاده شد. پرسشنامه شامل مشخصات فردی (قد و وزن،سن،جنس و……) که در (۳-۳) آمده باید با دقت توسط آزمون گیرنده تکمیل می شد.

۳-۷-۴- ترازو و متر نواری

برای اندازه گیری وزن و قد آزمودنی ها به ترتیب از ترازوی دیجیتالی ساخت کشور چین شکل (۳-۴)و متر نواری استفاده شد.
شکل (۳-۴)ترازوی دیجیتالی

۳-۸- روش های اندازه گیری

۳-۸-۱- آزمون نفس به نفس

آزمون نفس به نفس یک آزمون مرجع برای اندازه گیری کینیتیک اکسیژن است که علاوه بر مقادیر بالا پارامترهای دیگری از قبیل آستانه لاکتات و RMR [۴۷]و ظرفیت حیاتی اجباری، حجم بازدمی اجباری، حداکثرتهویه اجباری و غیره را اندازه گیری می کند.
آزمودنی ها سپس بر روی دوچرخه کارسنج مونارک مدل E894 تست واماندگی مورد نظر را انجام داده در خاتمه تایید اطلاعات و ذخیره آن ها انجام شود.