۲-۲-۱۵-۹- مبانی ریاضی کینتیک

از آنجا که پویایی جذب اکسیژن با داده هایی که از ابتدای ورزش تا انتهای ورزش مورد اکسیژن مصرفی VO2 می شود با دنبال کردن این داده ها حاصل یک نمودار غیر خطی منحنی وار است که برای تعیین VO2 مصرفی در لحظه دلخواه متخصصین از چندین مدل ریاضی استفاده می کنند که البته هر کدام نسبت به دیگری برتری و نقض هایی دارد که از جمله چندین مدل معروف که از دیرباز تا به حال مورداستفاده قرار می گرفته است که شامل:
که ۱ τ و ۲ τ و ۳ τ ثابت های زمان برای رسیدن به ۶۶ درصد فازهای ۱و۲و۳ است
S1 ,S2 ,S3 تاخیر زمان در هر سه فاز برای رسیدن به حالت پایداری.
A1 ,A2 ,A3 دامنه نوسان.
MRT: زمان رسیدن به ۶۶ درصد از کل کینیتیک اکسیژن از ابتدای فعالیت(t=0).
و اما برای اکسیژن مصرفی در زمان همان لحظه داریم.
برای بدست آوردن مقدار صحیح کسر اکسیژن و وام اکسیژن چون به صورت یک منحنی زیر نمودار است از انتگرال استفاده می شود (۷۰).
داده ها در VO2max طوری است که معمولا آزمودنی برای چندین دقیقه آن را حفظ می کند، معمولا از ۲ تا ۶ دقیقه و در ورزشکاران برای مدت بسیار طولانی تر ، اما VOpeak واژه ای است که برای بیماران و کودکان و سالمندان استفاده می شود و در واقع یک عدد ماکزیمم است که تنـها آزمودنی بـرای لحظه ای می تواند به این حد از اکسیژن مصرفی برسد و پاسخ ها دارای نوسان فراوان است و به حالت تعادل نمی رسد که البته در VO2max معمولا لاکتات خون بین ۸ تا ۱۲ میلی متر است(۷۰،۶۴).

۲-۲-۱۶- مطالعات انجام شده در داخل کشور

تا به حال مطالعه ای در داخل کشور در راستای این موضوع انجام نشده و تنها یک یا دو مورد پژوهش بر کینتیک اکسیژن با دستگاه گاز آنالیز استفاده شده است که می توان به تحقیقی که توسط دکتر حمید رجبی و دکتر پروانه نظرعلی و نجمه رضایی نژاد در دانشگاه الزهرا بر روی تاثیر شدت گرم کردن بر پویایی اکسیژن مصرفی فعالیت زیر بیشینه در زمان تیم ملی فوتبال انجام شده اشاره کرد (۶).

۲-۲-۱۷- مطالعات انجام شده در خارج از کشور

مطالعات انجام شده در خارج از کشور در راستای این موضوع بسیار محدود است و بیشتر این موضوع را در مردان مورد بررسی قرار داده اند و کمتربه تمرینات HIIT واثر آن بر پویایی اکسیژن زنان پرداخته اند.
درتحقیقی که سوزان براندبورگ (۱۹۹۹) بر روی زنان دیابتی نوع ۲ انجام داده است، نشان داد بعد از اتمام دوره تمرینی پویایی اکسیژن درآزمودنی های مبتلا به دیابت نسبت به گروه کنترل و گروه سالم (بدون دیابت نوع۲) بهبود بیشتری را شامل شده اند. این درحالی بود که آنها در شروع تحقیق و تست اولیه کمترین میزان جذب اکسیژن را داشتند . براندبورگ نتیجه گرفت آنها از برنامه ورزشی بهره بیشتری برده اند(۹۷).
کریستین و همکاران[۴۲] که در بین همکاران نام جیبالا هم به چشم می خورد در ۲۰۰۵ نشان دادند ۶ جلسه تمرین اینتروال شدید تست وینگیت بر تمام فاکتورهای کینتیک O2موثر است (۵۴).
جیسون تالندیان[۴۳] در سال ۲۰۰۶ اثردو هفته HIIT را بر ظرفیت اکسیداسیون چربی درزنان بررسی کرد. بعد از آنالیز دادها تلاندیون نشان داد که هفت جلسه HIIT طی دو هفته افزایش معنی داری در اکسیداسیون چربی کل بدن و ظرفیت عضله اسکلتی زنان ایجاد می شود. همچنین اشاره کرد تمرین باعث ۱۳% افزایش در VO2peak شده است و آنزیم های اکسیداتیو میتوکندریا افزایش داشته اشت(۵۲).
کارتر و همکاران [۴۴](۲۰۱۲) در مطالعه ای در مردان اثر شش جلسه HIIT را بر بافت چربی و پروتئوم التهابی برجسته پلاسما را بررسی کردند. یافته های تحقیق کارتر نشان میدهد که شش جلسه HIIT باعث کاهش قابل توجهی در گیرنده اینترلوکین ۶ (IL-6)، مونوسیت کموتاسیک پروتئین ۱ (MCP-1) و آدیپونکتین در پلاسما می شود. در بافت چربی اینترلوکین ۶ کاهش معنیداری داشت درحالی که آدیپونکتین تمایل به کاهش داشت(۶۰).
جیبالا وجونس[۴۵] (۲۰۱۳) نشان دادند شش جلسه HIIT (15 دقیقه رکاب زدن روی دوچرخه با کل زمان تمرینی ۲٫۵ ساعت در ۱۴ روز ) به منظور افزایش ظرفیت ورزش و بهبود ظرفیت اکسیداتیو عضلات اسکلتی کافی است(۴۴).
در مجموع مبانی نظری پژوهش و پژوهش های داخل و خارج کشور، آشکار می سازد که HIIT بر فاکتورهای کینیتیک اکسیژن موثر است. با توجه به مطالعات ما در این زمینه به نظر می رسد، مطالعات صورت گرفته بیشتر اثر HIIT بر روی فاکتورهای کینیتیک اکسیژن جمعیت مردان را مورد بررسی قرار داده اند وکمتر به فاکتورهای کنتیک اکسیژن دختران توجه شده است و همچنین تعیین حداقل زمان موثر HIIT بر فاکتورهای کینیتیک اکسیژن مورد بررسی قرار نگرفته است. بنابراین در تحقیق حاضر ما در پی آن هستییم که تأثیر ۱، ۲ و ۴ جلسه تمرین تناوبی شدید را بر فاکتورهای پویایی اکسیژن (VO2max و کسر اکسیژن و ثابت زمانی اول و دوم ) دختران مورد بررسی قرار دهیم.

فصل سوم:

روش شناسی تحقیق

۳-۱- مقدمه

مرور سوابق نظری و تجربی در فصل دوم نشان داد که تمرین تناوبی شدید بر کینیتیک اکسیژن تاثیر دارد. اما میزان تاثیر این نوع از تمرینات درپویایی اکسیژن دختران مبهم بود. این پژوهش با هدف بررسی این موضوع که چند جلسه تمرین تناوبی شدید بر کینیتیک اکسیژن در دختران تاثیر دارد طراحی گردیده است و با توجه به آن از دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه اراک خواستار همکاری شدیم و پویایی اکسیژن آنها را قبل و پس از تمرین ارزیابی کردیم.

۳-۲- روش و طرح تحقیق

تحقیق حاضر از نوع نیمه تجربی بود که به بررسی تاثیر تمرین تناوبی شدید بر کینیتیک اکسیژن دختران پرداخت و به صورت میدانی با طرح پیش آزمون پس آزمون اجرا شد.

۳-۳- جامعه آماری

نمونه های تحقیق از دانشجویان تربیت بدنی دانشگاه اراک انتخاب شده بودند که پس از آگاهی از ماهیت تحقیق آزمودنی ها رضایت خود را جهت شرکت در این مطالعه اعلام کردند. همه آزمودنی ها سالم واز نظر بدنی نسبتاً فعال بودند و تحت درمان دارویی یا رژیم غذایی خاصی قرار نداشتند. روش نمونه گیری از نوع در دسترس بود. که از بین دانشجویان به طور تصادفی ۴۰ نفر انتخاب شدند و به طور تصادفی در چهار گروه ده نفره قرار گرفتند.

۳-۴- مراحل تحقیق

۱– دوجلسه آشنایی برای کار با دوچرخه کار سنج
۲- آزمون گیری های اولیه
۳- یک، دو و چهار جلسه تمرین اینتروال شدید
۴- آزمون گیری پس از تمرین

۳-۵-نمودار روش کار