میتوان محصولات و خدمات را براساس ویژگیهای خرید آنها در ارتباط با خرید اینترنتی به سه دسته طبقه بندی نمود:
۲-۱۳-۱- خریدهای بیدردسر و آسان: این نوع خریدها مخاطره اندکی را در بردارند. فروشهای اینترنتی می توانند در مورد این نوع کالاها بسیار موفق باشند چرا که میتوانند از هر محصول نمونههای متعددی را با ارائه تخفیفات زیاد و ارسال راحت برای خریداران تامین نمایند.
۲-۱۳-۲- کالاهای تحقیق شده: این دسته از خریدها به برنامهریزی و کسب اطلاعات فراوان در مورد کالاهایی که حضور فیزیکی در حین خرید آنها چندان ضروری نیست نیاز دارند. در عین حالی که کالاهای گران قیمتی هستند و نیاز به اطلاعات قبلی دارند؛ نظیر انواع تورهای تفریحی، لوازم و سخت افزارهای کامپیوتری و لوازم الکتریکی.
۲-۱۳-۳- کالاهای برگشت پذیر:این گروه کالاهایی با قیمت متوسط و دفعات وتناوب خرید بالا هستند که ارسال آنها برای مصرفکننده میتواند با موفقیت مواجه شود. از جمله این کالاها میتوان از انواع ویتامینها، لوازم آرایشی و زیبایی و حتی غذاهای مخصوص مراسم تشریفاتی نام برد.لازم به یادآوری است انجام خریدهای اینترنتی مصرفکنندگان به همان دلایلی است که خرید هایشان را از طریق کاتالوگ انجام میدهند که این دلایل در جدول ۱شماره ارائه شده است(هاوکینز[۴۶]،۲۰۰۷؛۶۰۱).
خریدهای اینترنتی نه تنها سرعت رشد بالایی نسبت به خریدهای کاتالوگی دارند، بلکه به عنوان جایگزین شیوه سنتی خرید کاتالوگی نیز محسوب میشود. اینترنت میتواند یک فروشگاه مجازی با ترکیب خوبی از انتخاب، راحتی، قیمت و سایر ویژگیهای خریدهای کاتالوگی یا فروشگاههای سنتی قلمداد شود. در یک تحقیق انجام شده در آمریکا، مصرفکنندگان دلایل خود را از عدم انجام خریدهای اینترنتی ذکر کردهاند که در جدول شماره ۲ ارائه شده است.
معمولاً خرید محصول به شیوه اینترنتی نیازمند آن است که مصرفکننده حداقل آدرس پستی و شماره کارت اعتباری خود را در اختیار شرکت( فروشنده) قرار دهد. اغلب شرکتها و خردهفروشهای اینترنتی، اطلاعات بیشتری را از افراد میخواهند و این یکی از مشکلات این شیوه خرید است. مصرفکنندگانی که قصد خرید دارند از ارائه اطلاعات شخصی خود به افراد غریبه نگرانند. این نگرانیها در محیط اینترنت به دلیل مشکلات امنیتی داد و ستدهای اینترنتی تا حدودی افزایش پیدا میکند. نگرانی خریداران در مورد امنیت و حفظ اطلاعات خصوصی آنها یکی از چالشهای عمده بر سر راه رشد کسب و کارهای اینترنتی است. آمار نشان میدهد که در سال ۲۰۰۱ خرده فروشهای اینترنتی بالغ بر ۵/۵ میلیارد دلار برای حفظ امنیت و ایجاد اعتماد در خریداران هزینه کردهاند که این رقم در سال ۲۰۰۶ به ۵/۲۴ میلیارد دلار افزایش پیدا کرد.
با وجود اینکه نگرانیها در میان همه گروههای جامعه وجود دارد، اما در برخی از گروهها نظیر زنان، افراد متاهل، سالمندان و افرادی که درآمد و تحصیلات بالاتری دارند، بیشتر به چشم میخورد)روستا و بطحایی، ١٣۸۵ ،۵۰۶).
 
پرداختالکترونیکی :
زمان شروع پرداختالکترونیکی را میتوان سال ۱۹۱۸ دانست ، یعنی هنگامی که بانکهای فدرال روز آمریکا به انتقال وجوه از طریق تلگراف می پرداختند . پرداختالکترونیکی اشکال گوناگونی دارد که میتوان آن را به دو دسته اصلی تقسیم کرد :
۲-۱۴-۱- سیستم های پرداخت برای معاملات عمده فروشی

۲-۱۴-۲- سیستم های پرداخت برای معاملات خرده فروشی

در چنین مکانیسمهایی پرداخت به صورت برخط نیز وجود دارد از طریق بررسی و کنترل زوایای مختلف سیستم ، اعمال میشود . تعدادی از ابداعات در محدوده پرداختهای الکترونیکی جزیی ( خرده فروشی ) به عنوان پول الکترونیکی شناخته شدهاند . این ابداعات که در حال حاضر نیز در مرحله اول توسعه و پیشرفت قرار دارند ، بالقوه دارای این قدرت هستند که قواعد حاکم بر پول نقد را در مورد پرداختهای خردهفروشی به چالش کشیده و در عین حال میتوانند معاملات خردهفروشی را هم برای مصرفکننده و هم برای تجار ساده تر و ارزانتر گردانند . در این زمینه ادعا شده است که پولالکترونیکی مفهومی جدید از کیف پول را ارایه نموده ، سیستم پرداخت تجاری را برای اینترنت به وجود آورده و راه دولتها را برای پرداخت به صورت الکترونیکی ، تغییر داده و انقلابی را در گردش ارزش (پول) از طریق خطوط تلفن و امواج (الکترونیکی) پدید آورده است(هاشمی ،۱۳۸۶؛۲۱) .
۲-۱۴-۱-۱- ویژگی های سیستم های پرداخت الکترونیکی :
امنیت : ایمن ساختن اطلاعات به معنای جلوگیری از تحریف و دستیابی به اطلاعات توسط افراد غیر مجاز
تقسیم پذیری : بیشتر فروشندگان تنها کارتهای اعتباری را برای دامنهای حداقل و حداکثر قبول میکنند . بنابراین هرچه دامنه قبول پرداختها را زیادتر کند امکان پذیرش بیشتری دارد.
قابلیت بررسی : سیستم باید بقدر کافی مستحکم باشد تا کاربران در صورت قطع برق پولها را از دست ندهند .
گمنامی : این مطلب با حریم خصوصی ارتباط دارد یعنی برخی خریداران تمایل دارند هویت و مشخصات خریدهایشان گمنام باقی بماند .
عدم تکذیب : یک سیستم پرداخت اینترنتی باید گروههای درگیر را مطمئن و متعهد سازد که گروهی نتواند معاملات را انکار کرده و یا بطور غیر قانونی از زیر مسئولیت شانه خالی کند .
۲-۱۴-۱-۲- پول الکترونیکی :
در سالهای اخیر ، مصرفکنندگان تمایل چشمگیری برای انجام مبادلات الکترونیکی از خود نشان دادهاند . کاهش هزینه و افزایش سرعت دسترسی به اینترنت و مزایای اقتصادی و اجتماعی تجارتالکترونیکی از دلایل اصلی توجه مردم به اینگونه مبادلات است . تجارتالکترونیکی واژهای است که برای تجارت از طریق سیستم های اطلاعاتی – ارتباطی بکار میرود . در واقع پولالکترونیکی یک مکانیسم پرداخت ارزش ذخیره شده یا پیشپرداخت شده است که در آن مقداری از وجوه یا ارزش که برای مصرفکننده قابل استفاده است ، در یک وسیله و قطعه الکترونیکی ذخیره شده و در تصرف مشتری است(فتحی،۱۳۸۴؛۷۸) .
امروزه این مسئله پذیرفته شده است که بانکداریالکترونیکی میتواند به دو جریان مجزا تقسیم شود : یکی عبارت است از محصولات پولالکترونیکی ، به ویژه در شکل محصولاتی که ارزش ذخیره میکنند و دیگری عبارت است از تحویل یا دسترسی الکترونیکی به محصولات اینها محصولاتی هستند که به مصرفکننده این امکان را میدهند تا از وسایل ارتباطی الکترونیکی استفاده کرده و به این ترتیب به خدمات پرداخت قراردادی دسترسی داشته باشند . به عنوان مثال : استفاده از یک کامپیوتر شخصی و یا شبکه کامپیوتری (نظیر اینترنت) برای پرداخت کارت الکترونیکی یا ارسال دستوری برای انتقال وجوه بین حسابهای بانکی از آنجایی که پول الکترونیکی همچنان در مراحل اولیه پیشرفت است ، هنوز تعریف واحدی از پولالکترونیکی وجود ندارد و اشخاص مختلفی پولالکترونیکی را به روشهای متفاوتی تعریف کرده و توضیح دادهاند :
جامعه اروپا در پیشنویس دستورالعمل خرید پولالکترونیکی را بدین گونه توصیف کرده است :بر روی قطعه ای الکترونیکی همانند تراشه کارت و یا حافظه کامپیوتر به صورت الکترونیکی ذخیره شده به عنوان یک وسیله پرداخت برای تعهد اشخاصی غیر از موسسه صادر کننده ،پذیرفته شده است . بدین منظور ایجاد شده است که به عنوان جانشین الکترونیکی برای سکه و اسکناس و در دسترس و اختیار استفاده کنندگان قرار گیرد . به منظور انتقال الکترونیکی وجوه پرداختهای با مقدار محدود ایجاد شده است .
مشاوره امور مصرفکنندگان آمریکا ، پولالکترونیکی را به این عنوان توصیف نمودهاند : پولی است که به صورت الکترونیکی حرکت کرده و به گردش درمیآید و میتواند به صورت کارت هوشمند و یا کارتهایی که در آنها ارزش ذخیره ده یا کیف پول الکترونیکی ارائه شود . همچنین میتواند در پایانه فروش استفاده شده و یا بدون دخالت هیچ شخص دیگری و مستقیما به صورت شخص به شخص مورد استفاده قرار گیرد و نیز می تواند از طریق خطوط تلفن به سوی بانکها و یا دیگر ارائه دهندگان خدمات یا صادر کنندگان (پول الکترونیک) به حرکت درآمده و یا خرج شود(حسینی،۱۳۸۵؛۳۲) .
۲-۱۴-۱-۳- ویژگی پول الکترونیکی :
۱- ارزش بر روی قطعه و یا وسیله الکترونیکی و به صورت الکترونیکی ذخیره میشود . محصولات گوناگون از لحاظ اجرای تکنیکی متفاوت هستند . در پول الکترونیکی مبتنی برکارت یک قطعه سخت افزاری کامپیوتری که مخصوص بدان و قابل حمل بوده و نوعاً یک ریز پزدازنده است، در یک کارت پلاستیکی جای داده شده در حالیکه در پول الکترونیکی مبتنی بر نرم افزار، از یک نرم افزار تخصصی و مخصوص که بر روی کامپیوتر شخصی نصب شده استفاده میشود .
ارزش موجود در پول الکترونیکی به چند طریق و به صورت الکترونیکی منتقل میشود . برخی از انواع پول الکترونیکی امکان انتقال موازنههای الکترونیکی را مستقیما از یک مصرفکننده به دیگری و بدون دخالت شخص ثالث (همانند صادرکننده پول الکترونیکی) فراهم میآورند و از آنچه که بیشتر متدوال و مرسوم است آن است که تنها پر
داختهای مجاز ممکن ، پرداخت از مصرفکننده به تاجر و همچنین امکان بازخرید ارزش پول الکترونیکی برای تجار است .
۲- قابلیت انتقال، محدود به معاملاتی است که سابقه آنها ثبت و ضبط شده باشد. در اکثر روشها و رویه هایی محصول ، برخی از جزئیات معاملات بین تاجر و مصرفکننده در یک پایگاه داده مرکزی ثبت و ضبط میشود که قابل نمایش دادن و ارائه هستند در مواردی که معاملات به طور مستقیم بین مصرفکنندگان امکان پذیر باشد، این اطلاعات بر روی دستگاه شخصی مصرفکننده ضبط میشود و تنها هنگامی میتواند از طریق دستگاه مرکزی نمایش داده شده و ارائه شود که مصرفکننده از طریق اپراتور (عامل طرح) پول الکترونیک قرارداد بسته باشد .
۳- تعداد شرکا و طرفینی که به نحو کارکردی و موثر در معاملات پول الکترونیکی دخیل و درگیر هستند، بسیار بیشتر از معاملات قراردادی است. عموماً در معامله پول الکترونیکی، چهار دسته از افراد دخیل هستند: صادر کننده ارزش پول الکترونیکی، اپراتور شبکه، فروشنده سختافزارها و نرمافزارهای خاص و ویژه، نقل و انتقال دهنده و تسویهکننده معاملات پول الکترونیکی. صادرکننده پول الکترونیکی مهمترین شخص در این میان است در حالی که اپراتور شبکه و فروشنده، ارائه کنندگان خدمات فنی هستند و نهادهای انتقال دهنده و تسویهکننده پول الکترونیکی، بانکها و یا شرکتهایی با ماهیت بانک هستند که خدماتی را ارائه میدهند که مشابه با خدماتی است که برای دیگر ابزارهای پرداخت بدون پول نقد نیز ارائه میشود(احمدی،۱۳۸۵؛۷۳) .
۴- موانع فنی و اشتباهات انسانی میتواند اجرای معاملات را مشکل و یا غیرممکن سازد در حالی که در معاملات مبتنی بر کاغذ چنین مشکلی با این حجم وجود ندارد .

۲-۱۴-۱-۴- انواع پول الکترونیکی :

پول الکترونیکی را به روشهای مختلف تقسیم بندی میکنند ، در یکی از تقسیم بندیها پول الکترونیکی را به دو دسته تقسیم مینمایند :
۱- پول الکترونیک شناسایی شده
این نوع پول الکترونیکی حاوی اطلاعاتی درباره هویت مالک آن میباشد که تا حدودی مانند کارتهای اعتباری است این پولها دارای قابلیت ردگیری میباشند و هویت دارنده آن قابل شناسایی ایست . قابلیت استفاده این پول در دو روش پیوسته و ناپیوسته امکان پذیر است .
۲- پول الکترونیکی غیر قابل شناسایی ( بی نام و نشان )
این پول دیجیتالی خصوصیت مخفی بودن هویت فرد دارنده اش، را در بردارد، و از این لحاظ درست مانند پول کاغذی سنتی عمل میکند . هنگامی که پول دیجیتال از حسابی برداشت شد بدون باقی گذاشتن هیچ اثری میتوان آن را خرج نموده و با توجه به این نکته که هنگام ایجاد کردن پول دیجیتالی از امضاهای نامشخص استفاده میشود امکان پیگیری آن برای هیچ بانکی وجود ندارد . هرکدام از پولهای الکترونیکی فوق الذکر به دو دسته پول الکترونیکی ناپیوسته تقسیم میشود(همان،۵۶) .