پایان نامه تحلیل لایحه الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با توجه به اقتضائات اسلامی |
 |
دانشگاه علامه طباطبائی
دانشکده مدیریت و حسابداری
پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته مدیریت تکنولوژی گرایش انتقال تکنولوژی
تحلیل لایحه الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت با توجه به اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزه علم و فناوری
استاد راهنما
جناب آقای دکتر مصطفی تقوی
استاد مشاور
جناب آقای دکتر سید حبیب‌الله طباطباییان
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)
چکیده
هدف پژوهش حاضر، تحلیل لایحۀ الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، با توجه به اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزۀ علم و فناوری می‌باشد. به این منظور لایحۀ مذکور، با روش تحلیل محتوا در دو بعد نظری و عملی(اجرایی) مورد بررسی قرار گرفت. روش جمع‌آوری اطلاعات کتابخانه‌ای و پیمایشی(پرسشنامه) می‌باشد و پایایی پرسشنامه بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 92% محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش، اساتید و صاحبنظران حوزه‌های فلسفۀ علم و فناوری، سیاست‌گذاری علم و فناوری، فلسفۀ اسلامی و دین‌پژوهی بوده که 30 نفر از آن‌ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش نیز از آمار توصیفی و همچنین تحلیل کیفی استفاده شد. نتایج بدست‌آمده حاکی از آن بود که در بعد نظری، لایحۀ مذکور 85% از اقتضائات اسلامی پیشرفت را که همان مبانی بینشی و ارزشی اسلامی در حوزۀ علم و فناوری می‌باشد را پوشش داده است ولی در اغلب موارد مقوله‌ها به صورت جملاتی تیتر‌وار و انتزاعی عنوان شده است. ولی در بعد اجرایی و عملیاتی، متـأسفانه 5/81% از مقوله‌ها مبنای تدوین لایحه نبوده است. در انتها پژوهش‌گر با بسط نتایج بدست آمده از داده‌های پژوهش به بحث دربارۀ آن‌ها پرداخته و به این نتیجۀ کلی می‌رسد که با آن که لایحه بیشتر مبانی بینشی و ارزشی اسلامی در عرصۀ علم و فناوری را درون خود جای داده است ولی درک صحیحی از مقصد یعنی تحقّق نظام علم و فناوری براساس این مبانی و همچنین راهبردهای عملیاتی حرکت به سمت مقصد نداشته است و آن‌هم به جهت نبود الگوی نظری دقیق و مشخص، فراسوی لایحه بوده است.
واژگان کلیدی: لایحۀ الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، اقتضائات اسلامی پیشرفت، علم و فناوری
مقدمه
طراحی و تدوین الگویی برای پیشرفت که براساس مبانی بینشی و ارزشی اسلامی و همچنین با لحاظ شرایط زمانی و مکانی کشور با عنوان الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، چند سالی است که به یکی از دغدغه‌های اصلی دلسوزان نظام مطرح شده است. واژۀ پیشرفت به معنای حرکت رو به جلو، از طریق مبانی بینشی و ارزشی راهبری می‌شود؛ مبناهایی که از نگاه به خدا، انسان، جامعه و طبیعت سرچشمه می‌گیرد. این واژه دارای ابعاد متعددی است و علم و فناوری نیز به عنوان یکی از ابعاد اصلی و به عبارتی مهم‌ترین بعد پیشرفت، متأثر از همین مبانی بینشی و ارزشی می‌باشد؛ اصل، ارزش‌ها و اهدافِ پیشرفت است و پیشرفت علم و فناوری، در جهان امروز، ابزاری برای تحقّق این اهداف تلقّی می‌شود (تقوی، 1388). از آن‌جایی که مبانی بینشی و ارزشی حاکم بر علم و فناوری در جهان امروز، متفاوت از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی‌می‌باشد، طراحی الگویی اسلامی برای پیشرفت در حوزۀ علم و فناوری و با توجه به شرایط زمانی و مکانی کشور ایران ضرورت می‌یابد. همان طور که بیان شد، شرط تحقّق کامل الگوی اسلامی –ایرانی پیشرفت، مبنا قرار گرفتن اقتضائات اسلامی پیشرفت در تدوین و تهیّه الگو است؛ اقتضائاتی که برگرفته از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی باشد.
از زمان مطرح شدن موضوع الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، تلاش‌هایی از سوی صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی و همچنین مسئولین نظام در جهت تدوین این الگو صورت گرفته است. یکی از جدیدترین اقدامات در این خصوص، تدوین لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت توسط هیئت وزیران و بنابر پیشنهاد معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری می‌باشد که قرار بود برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شود و پس از تصویب مبنای برنامۀ ششم توسعه و برنامه‌های آتی توسعه در کشور باشد.
این پژوهش برآن است تا به بررسی مباحث مربوط به علم و فناوری، به عنوان مهم‌ترین بخش این لایحه، از جهت انطباق با اقتضائات اسلامی پیشرفت، هم در بعد نظری و هم در بعد اجرایی وعملی بپردازد.
1ـ2ـ بیان مسأله
موضوع پیشرفت و تدوین الگویی اسلامی ـ ایرانی برای آن، چند سالی است که در کشور مطرح شده است. طراحی، تدوین و تولید الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت، یک گام جهشی در مسیر تعالی ایران اسلامی است؛ طراحی الگویی متفاوت با الگوهای رایج پیشرفت و توسعه بر اساس مبانی و ارزش‌های اسلامی و متناسب با شرایط و امکانات و نیازهای بومی با ابتکار و تفکر ایرانی زیر بنایی‌ترین و بزرگترین ایده‌ایاست که به ابتکار رهبر فرزانه و دور‌اندیش انقلاب‌اسلامی مطرح شده است.
آنچه به عنوان الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت باید تولید و تدوین شود، در نهایت یک سند است. ولی این سند، تنها دارای ارزش و جنبۀ قانونی نیست بلکه دارای ارزش و جایگاه فکری هم هست، یعنی حاوی یک نظریه، اندیشه، فکر و منطق نو در باب پیشرفت است و ثانیا برترین سند فرادستی نظام تلقّی می شود که حتی بر اساس آن ممکن است مهندسی نظام و ساختارها و فرآیند‌های پیش بینی شده در قانون اساسی هم اصلاح و تکمیل شود.
خاستگاه و مبدا فکری و نظری این سندمبانی و ارزش‌های دین مبین اسلام است که از مبانی دینی، یعنی عقل و نقل و با فرآیندی اجتهادی و روش‌مند استنباط و استخراج می‌شود و مؤلفه‌ها و شاخص‌های پیشرفت را در سطوح و لایه‌های مختلف تبیین می‌کند و دلالت‌های راهنما و راهگشا برای الگو را در همه مراحل تحلیل طراحی و معماری، اجرا و تحقق و همچنین ارزیابی و داوری، ارائه می دهد (ذوعلم، 1391).
بر اساس ماده یک قانون برنامه پنجم توسعه دولت موظف بوده است که با همکاری سایر قوا الگوی توسعه اسلامی ـ ایرانی را تا پایان سال سوم برنامه، تدوین و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد. این الگو پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی مبنای تهیه برنامه ششم و برنامه‌های بعدی قرار می گیرد. در این راستا دولت اقدام به تشکیل دبیرخانه‌ای درمعاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی نمود و دبیرخانۀ مزبور پس از مطالعات و هم‌اندیشی‌ها و در یافت نظرات مراکز فکری، اعم از حوزوی و دانشگاهی و قوای مختلف اقدام به تدوین پیش‌نویس لایحه الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت نمود. این لایحه برای تصویب به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده است. این لایحه که جدیدترین سند الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت است، می‌بایستی دارای هماهنگی و انطباق قابل قبولی با اقتضائات اسلامی پیشرفت هم در بعد نظری و هم در بعد عملی یا اجرایی باشد. از آن جایی که یکی از ابعاد این الگو، پیشرفت در حوزه علم و فناوری می باشد، این پژوهش بر آن است تا با تحلیل این لایحه، به بررسی میزان هماهنگی آن با اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزه علم و فناوری بپردازد.
|
[شنبه 1399-01-09] [ 02:54:00 ب.ظ ]
|
