۲-۵-۱-۱- تعریف تجارت الکترونیک از دیدگاه اتحادیه اروپا

تعریف ۱ :انجام تجارت به صورت الکترونیکی(سال ۱۹۹۸).
تعریف ۲ :هرشکلی از مبادله تجاری که در آن طرفین ذینفع به جای تبادلات فیزیکی یا تماس مستقیم فیزیکی به صورت الکترونیکی تعامل کند(میرانی ،۱۳۸۳، ۱۱).

۲-۵-۱-۲- تعریف تجارت الکترونیک از دیدگاه ارتباطات

تحول خدمات کالا و محصولات اطلاعاتی از طریق خطوط تلفن شبکه های کامپیوتری و سایر و مسائل ارتباطی(همان منبع، ۱۱).

۲-۵-۱-۳- تعریف تجارت الکترونیک از دیدگاه فناوری اطلاعات

آن دسته از کاربردهای فناوری اطلاعات که به صورت سیستمی برای پشتیبانی و پیشرفت دادن جریان کاری و مبادلات تجاری ایجاد شده است(همان منبع ، ۱۲).

۲-۵-۱-۴- تعریف تجارت الکترونیک از دیدگاه تجاری

ابزاری است که کسب و کارهای مختلف، شرکای آنها و مشتریان آنها را قادر می سازد که موضوعاتی چون کیفیت خدمات، سرعت تحویل و. . .را ارتقاء و موضوعاتی چون هزینه ها را کاهش دهند (همان منبع، ص ۱۲).
تجارت الکترونیکی را می توان انجام هرگونه امور بازرگانی و تجاری به صورت online و از طریق شبکه جهانی اینترنت دانست این امور می تواند شامل خرید و فروش عمده و یا خرده کالای فیزیکی و غیر فیزیکی (نظیر اتومبیل یا نرم افزارهای کامپیوتری) ارائه خدمات مختلف به مشتریان نظیر (مشاوره های پزشکی یا حقوقی) و دیگر موارد تجاری(هم چون تبادل کالا با کالا و راه اندازی مناقصات و مزایده ها) باشند. هدف از تجارت الکترونیکی گسترش روش های قدیمی تجارت نیست بلکه ارائه روش جدیدی در انجام امور بازرگانی است. با این روش بازرگانان قادرند که محصولات و خدمات خود را تمام وقت و به تمام خریداران در سراسر جهان و مستقل از مرزهای جغرافیایی و ملتها عرضه کنند.بسیاری از مردم تجارت الکترونیکی را محدود به خرید و فروش از طریق شبکه اینترنت مضر می دانند.در حالی که این امر بخش کوچکی از تجارت الکترونیکی را تشکیل می دهد. مفهوم تجارت الکترونیکی اکنون گستره وسیعی از جنبه های مختلف را بر گرفته است و می توان هرگونه تراکنش مالی / تجاری بین موسسات و افراد مختلف را در حیطه تجارت الکترونیکی گنجاند(فرهادی،۱۳۸۵، ۲۵).

۲-۵-۲- تاریخچه تجارت الکترونیکی

شروع تجارت الکترونیک از سال ۱۹۶۵ بوده است. هنگامی که مصرف کنندگان از دستگاههای خودپرداز[۱۰۷]، پول برداشت می کردند و خرید خود را با استفاده از کارت اعتباری و پایانه های فروش[۱۰۸] انجام می دادند. این وسایل به همراه سیستمهای نوین، مرزهای سازمانی را در هم نوردیدند و سازمانها را قادر ساختند تا تبادل اطلاعات و انجام کسب و کار را به صورت الکترونیکی انجام دهند. این سیستمها به سیستمهای بین سازمانی[۱۰۹] معروفند. تا قبل از بکارگیری فن آوریهای مبتنی بر اینترنت در اوایل دهه ۱۹۹۰، موسساتی که از تجارت الکترونیک استفاده می کردند، منحصرا فرمهای محدود و استاندارد بین کامپیوتری را مورد استفاده قرار می دادند که به مبادله الکترونیکی داده[۱۱۰] معروف بود. در واقع واژه تجارت الکترونیک، مترادف مجازی EDI می باشد و شکل تجاری شده اینترنت و بویژه پیشرفت وب و کاربردهای تجاری آن می باشد. لذا در تکامل تجارت الکترونیک، امکان دارد تا بین تجارت الکترونیک سنتی و مبتنی بر اینترنت، تمایز قایل شوند.
در سالهای آغازین دهه ۹۰، لفظ تجارت الکترونیک مترادف با مبادله الکترونیکی بود. ایجاد و توسعه اینترنت و تار جهان گستر[۱۱۱]، باعث خلق فرصتهای زیادی برای توسعه و پیشرفت زیرساختها و کاربردهای تجارت الکترونیک، هم در سطح سازمانی و هم در سطح ملی گردید. سدان[۱۱۲](۱۹۹۷) توسعه تجارت الکترونیک را با گسترش قابلیتهای فن آوری اطلاعات مرتبط می داند که البته از دیدگاه وی با کاهش هزینه های بکارگیری فن آوری اطلاعات متناسب است. از دید وی، جهش فن آوری اطلاعات، دو دوره بیست ساله را پشت سر گذاشته و اکنون وارد دوره سوم شده است. این سه دوره به قرار زیرند(ابراهیمی و مهدیه،۱۳۸۵ ،۸۷).

• ۱۹۷۴-۱۹۵۵: عصر پردازش الکترونیکی[۱۱۳]

• ۱۹۹۴-۱۹۷۵: عصر سیستم های اطلاعاتی مدیریت[۱۱۴]

• ۲۰۱۴-۱۹۹۵: عصر اینترنت

هر دوره بیست ساله، امکانات تجارت الکترونیک را متناسب با تواناییهای فن آوری اطلاعات آن عصر فراهم آورده است. در حالی که دستگاههای خودپرداز و کارتهای اعتباری در دوره نخست به جریان افتادند. در دوره دوم، امکان استفاده از مبادله الکترونیکی داده، سیستم بانکی بین المللی و انتقال الکترونیک^[۱۱۵]، فراهم شد. اما توسعه اینترنت و کاربردهای آن، باعث تحولی اساسی در این روند شده است، به گونه ای که در روند تکاملی تجارت الکترونیک، می توان میان تجارت الکترونیک سنتی و نوع اینترنتی آن، تمایز قائل شد. مقایسه بین EDI و تجارت الکترونیک مبتنی بر اینترنت در جدول ۸-۲ آمده است.
جدول۸-۲ مقایسه EDI و تجارت الکترونیک مبتنی بر اینترنت