فصل سوم روش اجرای پژوهش

مقدمه

اساس هر پژوهشی را روش تحقیق آن پژوهش تشکیل می‌دهد. انتخاب روش تحقیق مناسب،‌ به هدف و ماهیت پژوهش بستگی داشته و دقت در انتخاب آن موجب انسجام هرچه بیش‌تر پژوهش خواهد شد. بنابراین پس از تشریح طرح و ادبیات نظری و پژوهشی تحقیق در فصول قبل، در این فصل ابتدا به بیان روش تحقیق این پژوهش خواهیم پرداخت، سپس جامعه، نمونه و روش نمونه‌گیری معرفی می‌گردد و در نهایت ابزار اندازه‌گیری و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

۳-۱روش تحقیق

روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش، روش گروه کنترل با پیش‌آزمون –پس‌آزمون است که جزء روش های نیمه آزمایشی است. هدف استفاده از این روش ازریابی اثر بخشی روش تدریس مبتنی بر یادگیری ترکیبی در انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان دختردوره ابتدایی است. تغییرات در میزان انگیزش پیشرفت ، در این دانش‌آموزان در دو گروه آزمایش و گروه کنترل توسط پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس مورد سنجش قرار گرفت‌. روند ارزیابی و سنجش بدین صورت بود که ابتدا قبل از شروع دوره آموزشی از تمامی آزمودنی‌ها (گروه‌ آزمایش وگروه کنترل )خواسته شد تا پرسشنامه مذکور را پر‌ کنند. پس از گرد‌آوری اطلاعات،گروه‌ آزمایش در دوره مبتنی بر یادگیری ترکیبی شرکت کردند و گروه کنترل تحت آموزش سنتی و رایج قرار گرفتند . پس از پایان دوره، دوباره از تمام آزمودنی‌ها (گروه آزمایش و گروه کنترل )خواسته شد که به همان پرسشنامه پاسخ دهند .
جامعه‌ی آماری کلیه دانش‌آموزان دختر ابتدایی منطقه یک آموزش و پرورش شهر تهران در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ است و نمونه‌گیری به صورت خوشه‌ای چندمرحله‌ای انجام شد. بدین صورت که ابتدا شهر تهران به پنج ناحیه جغرافیایی تقسیم شد. از هر ناحیه جغرافیایی (شمال، جنوب، شرق، غرب و مرکز)یک منطقه و از هر منطقه یک مدرسه در بین پنج ناحیه، به صورت تصادفی یک مدرسه و از آن مدرسه تعداد ۵۸ نفر انتخاب شدند.از بین ۵۸ نفر به طور تصادفی ۲۹ نفر در گروه آزمایش در یک کلاس و ۲۹ نفر در گروه کنترل در کلاس دیگر قرار گرفتند.

۳-۲روش اجرای پژوهش

پس از اخذ مجوز‌های لازم برای ورود و اجرای پژوهش در مدرسه، پرسشنامه‌ی انگیزش پیشرفت هرمنس از دانش‌آموزان دو کلاس انتخاب شده به عنوان گروه آزمایش و کنترل گرفته شد . برای پیشرفت تحصیلی نیز کارنامه ترم ۱ و ۲ دانش‌آموزان در سال تحصیلی جاری مبنا قرار گرفت، لازم به ذکر است که معدل ترم یک دانش‌آموزان قبل از عمل آزمایشی ثبت وپس از آن نیز مجدداً ثبت شد. پس از آن اصول یادگیری ترکیبی به معلم گروه آزمایش آموزش داده شد و دوره‌ی آزمایشی به مدت ۱۲ جلسه اجرا شد. به دلیل این که مدل‌های ترکیبی در آموزش ابتدایی محدود تر هستند، با توجه به ساعات آموزشی دوره ابتدایی هر روز معلم با توجه به شرایط کلاس و موضوع درس از یک یا دو مدل ترکیب استفاده می‌کرد. بدین ترتیب، در درس ریاضی دانش آموزان بیشتر از مدل ترکیبی چرخش ایستگاهی استفاده کردند، آنان به پنج گروه شدند و هر گروه از نرم افزار‌های گوناکون آموزشی، تخنه هوشمند، پرده نماهایی(پاورپوینت‌های) که توسط دانش‌آموزان گروه ساخته شده بود وابزار و کیت‌های آموزشی استفاده می کردند، در درس علوم در جلسات متعدد از فیلم‌های آموزشی متصل به شبکه یا فیلم‌های آموزشی رشد، تصاویر‌ و تجهیزات آزمایشگاهی استفاده شد‌. در درس مطالعات اجتماعی از ارتباطات شبکه‌ای و سایت‌های اینترنتی برای دسترسی آن-لاین به اطلاعات و وقایع استفاده شد. در درس هدیه‌های آسمانی دانش‌آموزان مطالب را به صورت کنفرانس ارائه ‌دادند و در مواردی هم دانش‌آموزان پرده نما(پاور‌پوینت) ساخته و درس را ارائه می‌دادند. همچنین از آموزش گروهی و گفتگو در آموزش تاریخ و جغرافی استفاده شد در برخی از روزها معلم با گروه بندی کرن دانش آموزان و با استفاده از لپ تاب از روش جستجی ایترنتی براسی دسترسی به مطالب کمک آموزشی کمک می گرفت. گاهی با استفاده از گردش علمی و تهیه گزارش توسط شاگردان آموزش تکمیل می شد. در طی دوره دانش آموزان پروژه ای خود را برای معلم شان ایمیل می کردند و اگر سؤالی داشتند توسط ایمیل از معلم شان رفع اشکال می کردندو حتی گاهی جستجوی اینترنتی از طریق تلفن همراه انجام می دادند و برای یکدیگر و معلم شان از طریق وایبر می فرستادند. همه وقایع و رخدادهای آموزشی و عملکرد دانش‌آموزان توسط معلم و پژوهش‌گر ارزیابی و ثبت و ضبط شد. پس از دوره نیز، پس آزمون از هر دوگروه به عمل آمد.

۳-۳ ابزار اندازه گیری

جهت جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه استاندارد انگیزش پیشرفت هرمنس استفاده شده است.
پرسشنامه‌ی انگیزش پیشرفت هرمنس
این پرسشنامه استاندارد توسط هرمنس در سال ۱۹۷۰ طراحی و تدوین شده است. هرمنس (۱۹۷۷) برمبنای دانش نظری و تجربی موجود درباره نیاز به پیشرفت و با بررسی پیشینه پژوهش‌های مربوط به موضوع نیاز به پیشرفت، این پرسشنامه را ساخته است.
پرسشنامه اولیه دارای ۲۹ سؤال بود و بر مبنای ۱۰وِیژگی که متمایز کننده افراد دارای انگیزه پیشرفت بالا از افراد با انگیزش پیشرفت پایین، به شرح زیر تهیه گردید. هرمنس برای تهیه مواد پرسشنامه، ۹وِیژگی افراد دارای انگیزه پیشرفت بالا از افراد انگیزش پیشرفت پایین حاصل از پژوهش‌های قبلی را به‌عنوان مبنا برای انتخاب سؤالات برگزید.
سطح آرزوی بالا
انگیزه قوی برای تحرک به سوی بالا
مقاومت طولانی در مواجهه با تکالیف با سطح دشواری متوسط
تمایل به تلاش مجدد در انجام تکالیف نیمه تمام
ادراک پویا از زمان، این احساس که امور به سرعت روی می‌دهند.
آینده‌نگری
توجه به ملاک شایستگی در انتخاب دوست، همکار و الگو
بازشناسی از طریق عملکرد خوب در کار
کاری را به خوبی انجام دادن
رفتار ریسک کردن پایین
این ده وِیژگی را هرمنس بر مبنای پژوهش‌های قبلی بدست آورده بود و به عنوان اساس و راهنما برای انتخاب سؤالات برگزید.
پرسشنامه نهایی
پس از اجرای آزمایشی و تجزیه و تحلیل سؤالات و محاسبه همبستگی یک یک سؤالات با کل آزمون، ۲۹ سؤال به‌عنوان پرسشنامه نهایی انگیزه پیشرفت انتخاب شد. لازم به ذکر است که پس از تحلیل سؤالات هیچ سؤال معناداری دررابطه با ویژگی دهم در پرسشنامه نهایی وارد نشد، لذا پرسشنامه نهایی تنها براساس ۹ ویژگی ساخته شد.
سؤالات پرسشنامه به صورت جملات ناتمام بیان شده‌است. و به دنبال هر جمله چند گزینه داده شده است. جهت یکسان‌سازی ارزش سؤالات برای هر ۲۹ سؤال پرسشنامه ۴ گزینه نوشته شد. این گزینه‌ها به حسب شدت انگیزه پیشرفت از زیاد به کم یا کم به زیاد، نمره داده می‌شوند.

شیوه نمره گذاری

نمره‌گذاری پرسشنامه با توجه به ویژگی‌های ۹ گانه که سؤالات براساس آنها تهیه شده است، انجام می گیرد. بعضی از سؤالات به صورت مثبت و بعضی دیگر به صورت منفی ارائه شده‌است. در سؤالات شماره ۱،۴، ۹، ۱۰، ۱۴، ۱۵، ۱۶، ۲۰، ۲۳، ۲۷، ۲۸، ۲۹ به الف ۱، به ب ۲، به جیم ۳، و دال ۴ و در سؤالات شماره ۲، ۳، ۵، ۶، ۷، ۸، ۱۱، ۱۲، ۱۳، ۱۷، ۱۸، ۱۹، ۲۱، ۲۲، ۲۴، ۲۵، ۲۶، به الف ۴، به ب ۳، به جیم ۲ و دال ۱ داده می‌شود و دامنه تغییرات از ۲۹ تا ۱۱۶ است.
تفسیر آزمون: