۱-۹- روش و ابزار گردآوری اطلاعات

در این پژوهش برای گردآوری اطلاعات از روش کتابخانهای استفاده شده است. مبنانی نظری و پژوهش‌های انجام شده مورد استفاده قرار گرفته و همچنین مطالعات کتابخانه‌ای به منظور کشف متغیرها، عوامل مؤثر و ارائه فرضیه‌ها انجام گرفته است.
برای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز از روشهای کتابخانهای استفاده شده و ابزارهای جمعآوری اطلاعات عبارتند از:
۱٫مقالات خارجی و فارسی علمی پژوهشی منتشر شده در مجلات ISI و مجلات علمی پژوهشی.
۲٫اطلاعات موجود درکتابخانه سازمان بورس اوراق بهادار تهران و سایت بورس اوراق بهادار تهران و گزارش‌های مالی شرکت‌های فعال.
۳٫اطلاعات موجود در سایتهای اینترنتی www.sid.ir، www.magiran.ir،www.rdis.ir، www.emeraldinsight.com ، www.elsevier.com

4. مراجعه به منابع علمی و رساله‌هایی که در این زمینه کار شده است.

4. استفاده از بانک اطلاعاتی(تدبیر پرداز، ره آوردنوین، دناسهم ….) جهت استخراج داده‌های تحقیق.

۱-۱۰- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

ابزارهای گردآوری اطلاعات در این پژوهش، بانکهای اطلاعاتی، اطلاعات استخراج شده از گزارشات مالی شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و خصوصاً منابع اینترنتی سازمان بورس اوراق بهادار تهران می‌باشد.
اطلاعات پس از جمع‌آوری، پردازش شده و آنگاه توسط نرم افزارهای Excelو SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد.
با توجه به اینکه در تحقیق حاضر به منظور پاسخگویی به سؤالات تحقیق از مدل معادله‌ی رگرسیون و نیز محاسبه‌ی همبستگی و رابطه‌ی بین متغیرهای مستقل و وابسته استفاده شده است، لذا لازم است شرایط پنجگانه‌ی استفاده از تحلیل‌های رگرسیونی نیز مورد بررسی قرار گیرد:
اول مقیاس اندازه‌گیری همه‌ی متغیرها حداقل رتبه‌ای باشد. دوم اینکه توزیع مقادیر متغیر وابسته نرمال باشد، که این کار با آزمون کولموگروف-اسمیرنف بررسی میشود. سوم اینکه وجود رابطه‌ی خطی بین متغیرها با آزمون تحلیل واریانس(ANOVA) و محاسبه‌ی آماره Fبررسی می‌شود، چهارم مستقل بودن مشاهدات از یکدیگر که این موضوع با آزمون دوربین واتسون مورد بررسی قرار خواهد گرفت. پنجم این که مدل رگرسیون خطی، مناسب بوده است که این کار با استفاده از ضریب همبستگی® و ضریب تعیین (R Square) آزمون و مورد بررسی قرار میگیرد.

۱-۱۱- تعریف مفاهیم و متغیرهای تحقیق

در زیر مفاهیم، متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق تعریف می‌شوند.
سرمایه فکری
سرمایه فکری عبارت است از تلاش برای استفاده مؤثر از دانش موجود و دارایی‌های ناملموس است. ابعاد سرمایه فکری عبارتند از:

1. سرمایه بکارگرفته شده ۲٫ سرمایه انسانی ۳٫ سرمایه ساختاری

سرمایه بکارگرفته شده
سرمایه بکار گرفته شده به کل دارایی‌های جاری و بلندمدت اطلاق می‌شود. اگر از طرف منابع ترازنامه به آن نگاه نمائیم، جمع حقوق صاحبان سهام و بدهی های بلندمدت را شامل می‌شود. اگر از سمت مصارف ترازنامه به آن نگاه کنیم، سرمایه بکار گرفته شده شامل دارایی‌های ثابت و سرمایه درگردش می‌شود. لذا سرمایه بکارگرفته شده نشاندهنده ارزش دارایی‌هایی است که به شرکت در ایجاد درآمد کمک می‌کند و به آن دارایی‌های عملیاتی نیز میگویند. این سرمایه معمولا از طریق استفاده از دو روش تامین می‌شود: حقوق صاحبان سهام و خالص بدهی‌ها. سرمایه بکار گرفته شده، تحت کنترل مستقیم یک مدیر است و معمولا شامل حساب‌های دریافتنی، موجودی کالا، ماشین آلات و تجهیزات است.
سرمایه بکار گرفته شده (SE=( کل دارایی‌ها – دارایی‌های نامشهود
سرمایه انسانی
سرمایه انسانی را می‌توان به سلامت، دانش، انگیزش و مهارت منابع انسانی سازمان، فارغ از درآمدهای بالقوه آتی آن برای سازمان تعریف کرد. وجود این ویژگی‌ها در منابع انسانی باعث رضایت خاطر می‌شود. در تعریف دیگر سرمایه انسانی به شایستگی‌های کارکنان در ایجاد دارایی‌های مشهود و نامشهود از طریق خلق ایده و دانش اطلاق می‌شود. سرمایه انسانی، بر خلاف سرمایه ساختاری در مالکیت افراد است، مگر اینکه به عنوان شکل مشهود ثبت شود و یا در ساختار و رویه‌های سازمانی حول یابد. تقویت مستمر منابع و ظرفیت‌های فکری، ضرورتاً باید مجموعه بزرگی از هوش و توانایی حرفه‌ای در صنعت بانکداری و مالی ایجاد کند. بخش مالی به طور خاص، به نسل جدیدی از مدیران اجرایی نیاز دارد که مشتری مدارتر، دانا و توانا برفناوری، لایق‌تر، منعطف و آگاه بر مجموعه‌هایی که هم اکنون جامع تر از قبل هستند، باشند. امروزه در فضای جهانی شدن، سرمایه انسانی پیشرفته یکی از ضرورت‌هاست و دیگر امری تشریفاتی نیست.
سرمایه انسانی(HU) = مجموع سرمایه گذاری در کارکنان (حقوق و دستمزد کارکنان،…)
سرمایه ساختاری
سرمایه ساختاری در برگیرنده ساختارهایی است که امکان بهره برداری از سرمایه فکری را برای سازمان فراهم می‌کنند. این ساختارها از اقلام مشهود سازمان مانند حقوق انحصاری، علائم تجاری، بانک های اطلاعات گرفته تا اقلامی کاملا نامشهود مانند فرهنگ، شفافیت و اعتماد بین کارکنان را در برمیگیرند. این نوع سرمایه ناشی از محصولات و سیستم‌هایی است که سازمان در طی زمان ایجاد کرده است و هنگامی‌که افراد سازمان را ترک می‌کنند در سازمان باقی می‌مانند. لذا سازمان‌هایی که دارای ساختارهای قوی هستند فرهنگی دارند که به پشتوانه آن به کارکنان اجازه انجام آزمایش برای یادگیری و تمرین را می‌دهند.
)سرمایه ساختاریSC) ارزش افزوده=(VA) _ سرمایه انسانی
عملکرد
معیارهای ارزیابی عملکرد را با توجه به مفاهیم حسابداری و مفاهیم اقتصادی میتوان به دو دسته حسابداری و اقتصادی تقسیم کرد. در معیارهای حسابداری، عملکرد شرکت با توجه به دادههای حسابداری ارزیابی میشود و در حالیکه در معیارهای اقتصادی، عملکرد شرکت با توجه به قدرت کسب سود دارایی‌های موجود و سرمایهگذاری بالقوه و با عنایت به نرخ بازده و نرخ هزینه سرمایه ارزیابی میگردد.
نسبت ارزش بازار به ارزش دفتری هر سهم
ارزش دفتری هر سهم از تقسیم متوسط حقوق صاحبان سهام عادی بر تعداد سهام عادی و ارزش بازار هر سهم از تقسیم ارزش بازار شرکت بر تعداد سهام شرکت که در شرکت‌هایی که افزایش سرمایه داشتهاند، ضریب افزایش سرمایه در محاسبه ارزش بازار لحاظ شده است.