ترجمه: یا خدا نبود که به ما گفت: نه آفتابى دیده شود و نه سرمایى.
متن غایب:
مُتَّکِئِینَ فِیهَا عَلَى الْأَرَائِکِ لَا یَرَوْنَ فِیهَا شَمْسًا وَلَا زَمْهَرِیراً (انسان /۱۳).
ترجمه: در آن(بهشت) بر تختهاى خویش تکیه زنند در آنجا نه آفتابى بینند و نه سرمایى.
عملیات بینامتنی: این آیهی شریفه به وصف حالات بهشت و اهل بهشت میپردازد و اما در آیات گذشته اشارهی اجمالى به نجات ابرار و نیکان از عذابهاى دردناک روز قیامت، و رسیدن آنها به لقاى محبوب دارد. همچنین به شرح نعمتهاى بهشتى پرداخته و آنها را برمیشمارد و نخست از مسکن و لباس بهشتیان سخن میگوید، سپس میافزاید، این در حالى است که آنها بر تختهاى زیبا تکیه کرده، نه گرمى آفتاب را مى بینند، و نه سردى هوا را. «ذکر این حالت اشاره به آرامش و راحتى کامل آنها است؛ چرا که انسان معمولاً در حالت آرامش در چنین حالتى به سر مى برد، و ذیل آیه نیز اشاره به اعتدال کامل هواى بهشت است»(مکارم شیرازی، ۱۳۶۱ش، ج۲۵: ۳۶۳-۳۶۲). با دقّت و امعان نظر در این فراز از شعر شاعر، رابطهی بینامتنی ایجاد شده با کلام وحی، هم از نوع نفی جزئی میباشد؛ چرا که واژگان کلیدی موجود در متن حاضر «شَمس، یُرَی و زَمهَرِیرا»، ذهن مخاطب را به سوی متن غایب سوق داده و هم از نوع نفی متوازی میباشد؛ چرا که شاعر برای بیان مقصود خویش از مضمون کلام وحی سود جسته است.
متن حاضر:

ترجمه: آنها دستاویز محکم الهی هستند، برای کسی که به ایشان چنگ بزند، مناقب و بزرگواریهایشان با وحی آمده و از آسمان نازل گردیده است.
متن غایب:
لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ قَد تَّبَیَّنَ الرُّشْدُ مِنَ الْغَیِّ فَمَنْ یَکْفُرْ بِالطَّاغُوتِ وَیُؤْمِن بِاللّهِ فَقَدِ اسْتَمْسَکَ بِالْعُرْوَهِ الْوُثْقَىَ لاَ انفِصَامَ لَهَا وَاللّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ (بقره/ ۲۵۶).
ترجمه: در دین هیچ اجباری نیست و راه از بیراهه بخوبى آشکار شده است، پس هر کس به طاغوت کفر ورزد و به خدا ایمان آورد، به یقین به دستاویزى استوار که آن را گسستن نیست چنگ زده است، و خداوند شنواى داناست.
عملیات بینامتنی: این بیت از شعر عبدی اشاره به آیهی ۲۵۶ سوره بقره دارد، مبنی بر این که در آیهی مذکور از چنگ زدن به ریسمان محکم الهی صحبت میکند و آنرا ناگسستنی و محکم قلمداد میکند. و در حدیثی که از رسول اکرم(ص) در کتابهای حدیث نقل شده که میفرماید: بعد از من فتنهاى تاریک و ظلمانى خواهد بود تنها کسانى از آن رهایی مییابند که به «عروه الوثقی» چنگ زنند، عرض کردند: ای رسول خدا «عروه الوثقی» چیست؟ فرمود: ولایت سید اوصیاء است (ر.ک: مکارم شیرازی، ۱۳۶۱ش، ج۱۷: ۶۸). در بررسی رابطهی بینامتنی این بیت از شعر شاعر با کلام وحی، هم از نوع نفی جزئی بوده؛ چرا که با وجود واژگان کلیدی «العروه و الوثقی» موجود در متن حاضر ذهن به سوی متن غایب سوق داده میشود، و هم نفی متوازی نیز صورت گرفته است؛ مبنی بر این که شاعر از مضمون کلام وحی برای بیان مقصود خویش بهره برده است
متن حاضر: