اختلاف قرائت و تأثیر آن در احکام فقهی طهارت، نماز و روزه- … |
در لغت: اصل طهارت از سه حرف «طاء»، «هاء» و «راء» تشکیل شده که بر پاکی و زوال دلالت میکند. «طُهْر» مخالف «دنس» است و «تطهُّر» پاک شدن از همهی چیزهای زشت است.[۱۵] طهارت مصدر «طَهُرَ» است که بر نظافت و رها شدن از ادناس حسی مثل چیزهای نجس یا ادناس معنوی مثل عیوب دلالت دارد. «طَهَرَ» و «طَهُرَت» هر دو به معنی طاهر است. «طَهور» به معنی اسم برای آب است مثل «وَضُوء» که اسم برای آبی است که با آن وضو میگیرند. و توبه اگر با به جا آوردن حدود باشد، برای گناهکار طهور است و او را از گناه پاک میکند.[۱۶] کلمهی «طُهرَه و مِطهَرَه» ظرفی که به وسیله آب پاک شده است.[۱۷] طهور برای مبالغه به کار میرود و صفتی زائد بر طهارت است.[۱۸]
راغب اصفهانی طهارت را به دو مفهوم طهارت جسم و طهارت نفس معنی کرده است و بر این باور است که: عموم آیات بر هر دو حمل میشود: وَلاَتَقْرَبُوهُنَّ حَتَّىَ یَطْهُرْنَ {بقره/۲۲۲} طهارت در این آیه، به مفهوم طهارت جسمی است و این آیه رِجالٌ یُحِبُّونَ أَنْ یَتَطَهَّرُوا{توبه/۱۰۸} به معنای طهارت نفس است.[۱۹]
بنابراین طهارت در لغت در مقابل نجاست قرار میگیرد، آنچه دارای طهارت است پاک نامیده میشود و مراد از طهارت، پاک شدن از هر چیزی که سبب ناپاکیهای ظاهر و باطن آدمی میگردد.
در اصطلاح: طهارت در اصطلاح به معنی آنچه که مانع نماز و امثال آن میشود از قبیل حدث یا نجاست که به وسیلهی آب یا خاک پاک گردد. به عبارت دیگر به معنی رفع حدث یا از بین بردن نجاست است.[۲۰] در فقه اسلامی دو نوع طهارت مورد نظر شارع است: ۱٫ طهارت از جنب یا پاکیزگی از آلودگیهای ظاهری. ۲٫ طهارت از حدث یا پاکیزگی از آلودگیهای غیر ظاهری. این طهارت در بیان فقها یا از حدث اکبر یعنی جنابت، حیض، نفاس و . . . است و یا از حدث اصغر که همان بیوضویی میباشد.[۲۱]
از معنای لغوی و اصطلاحی طهارت چنین میتوان نتیجه گرفت که این واژه از لحاظ لغوی و اصطلاحی با هم تناسب داشته و به معنای پاک شدن از حدث اصغر، حدث اکبر و نجاست است.
۱-۱-۳) مفهوم صلاه
در لغت: حروف اصلی آن «صاد»، «لام» و «حرف معتل» میباشد که دو اصل دارد؛ یکی آتش و آنچه شبیه به آن است و دیگری جنسی از عبادات است. اصل اول: «صلیتُ العودَ بالنار»؛ چوب عود را با آتش سوزاندم. اصل دوم: صلاه که به معنی دعاست،[۲۲] به غیر از اینها معانی دیگری نیز دارد؛ از جمله رکوع و سجود (جمع آن صلوات)، دعا و استغفار. صلاه از خدا به معنی رحمت وصلاه خدا بر رسول اکرم یعنی رحمت خداوند تعالی و حسن ثنایش بر پیامبر اکرم است.إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَی النَّبِیِّ یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِیمًا {أحزاب/۵۶} و صلاه از ملائکه به معنی دعا میباشد.در قولی آن را به معنی تعظیم آوردهاند و نماز را صلاه مینامند زیرا در آن تعظیم پروردگار وجود دارد. اما قول «اللهم صلی علی محمد» معنای آن تعظیم است یعنی او را در دنیا به وسیلهی ذکرش، اظهار دعوتش و ابقاء شریعتش و در آخرت به وسیلهی شفاعت امت و دوبرابر کردن اجرش بزرگ میداریم و صلوات یهود به معنی کلیسا است.[۲۳]
در نتیجه واژهی «صلاه» به معنی نماز، دعا، استغفار، رحمت، ثنای نیکو و درود است. با توجه به بحثی که بیان شد یکی از معانی لغوی این کلمه به معنای گرم کردن، سوزاندن و آتش زدن است.
در اصطلاح: در اصطلاح لغت، عبادتی مخصوص است که اصل آن دعاست و این عبادت را صلاه نامیدهاند و این معنا از باب تسمیهی کل شیء به جزء آن است.[۲۴] صلاه در اصطلاح فق
دانلود کامل پایان نامه در سایت pifo.ir موجود است. |
ها عبادتی است که متضمن اقوال و افعال مخصوصی است که با تکبیر آغاز شده و با سلام دادن پایان مییابد.[۲۵] پس صلاه در اصطلاح عبادت مخصوصی است که با کیفیتی خاص انجام میشود.
۱-۱-۴) مفهوم صوم
در لغت: این واژه که از حروف «صاد»، «واو» و «میم» تشکیل شده است برامساک، رکود و بیحرکت بودن در مکان دلالت دارد. صوم الصائم: یعنی از خوردن و نوشیدن و سایر ممنوعات خودداری کرد و در قرآن به معنی اجتناب از کلام نیز آمده است. خداوند متعال میفرماید: إِنِّی نَذَرْتُ لِلرَّحْمَنِ صَوْمًا {مریم/۲۶} صوم در این آیه به معنی اجتناب از کلام است.[۲۶]
در اصطلاح: صوم در شرع یعنی؛ شخصی که روزه بر او واجب شده است با صفت و فاصله زمانی مخصوصی از مفطرات اجتناب کند.[۲۷] پس روزه در اصطلاح شرع، امساک مخصوصی که از خوردن و آشامیدن و ….از اذان صبح تا اذان مغرب خودداری میکند.
۱-۲) بخش دوم: نزول قرآن بر سبعه احرف
از جمله مباحث درخور درنگ و پژوهش پیرامون قرآن کریم، مسئلهی نزول قرآن است و یکی از زیر شاخههای این موضوع، حدیث معروف «سبعه احرف» است که اهل سنت و امامیه در مورد تواتر یا عدم تواتر آن اختلاف دارند. ابتدا به طور مختصر «احرف سبعه» را تعریف کرده سپس احادیث بیانگر نزول قرآن بر «احرف سبعه» را بیان میکنیم سپس دیدگاه هر دو مذهب را ذکر میکنیم.
[جمعه 1399-09-21] [ 10:49:00 ق.ظ ]
|