۸۳٫۱

۲۳۶

کل

۷۳٫۸

۸۴

خرید نکرده

۱۰۰

۳۲۰

کل

۳-۴- آزمون تحلیل عاملی تاییدی
قبل از بررسی فرضیات لازم است از صحت مدل اندازه گیری کیفیت خدمات خرده فروشی (RSQS) اطمینان حا صل کنیم. در این بخش از تحلیل عاملی تاییدی (که با استفاده از برنامه LISREL انجام شده است) به منظور تایید صحت مدل اندازه گیری و سنجش روایی سازه پرسشنامه استفاده می کنیم.
در تحلیل عاملی تاییدی بایستی آماره χ۲ و سایر معیارهای مناسب بودن برازش مدل مورد بررسی قرار گیرد . بدین صورت که مدلی مناسب است که دارای حالتهای بهینه ذیل باشد . آزمونχ۲ هر چه کمتر باشد بهتر است(چنانچه نسبت χ۲ به df کوچکتر از ۳ باشد، میزان χ۲ مقدار مناسب و پایینی است و مدل از تناسب نسبی برخوردار است. هرقدر که میزان χ۲ کم تر باشد و به عبارت دیگر نسبت χ۲ به df پایین تر باشد مدل از برازش بهتری برخوردار است و مناسب تر است)، زیرا این آزمون اختلاف بین داده و مدل را نشان می دهد . آزمون GFI (Goodness of Fit Index) از ۹۰ درصد بایستی بیشتر باشد. آزمون RMSR (میانگین مجذور خطاهای مدل) اگر کمتر از ۰٫۰۸ باشد قابل قبول است و اگر کمتر از ۰٫۰۵ باشد خیلی خوب است، زیرا این آزمون یک معیار برای میانگین اختلاف بین داده های مشاهده شده و داده های مدل است.
نتایج اجرای مدل حاکی از مناسب بودن مدل مفهومی پژوهش و معناداری تحلیل عاملی مرتبه اول داده های کیفیت خدمات خرده فروشی است. نمودار ۱-۴ اولین مدل اندازه گیری کیفیت خدمات خرده فروشی را به همراه شاخص های مناسب بودن آن را نشان می دهد.
نمودار ۱-۴: اندازه گیری کیفیت خدمات خرده فروشی با استفاده از تحلیلی عاملی تاییدی در حالت تخمین استاندارد
GFI= 0.92
همانطور که مشاهده می شود شاخص های مدل حاکی از برازش مناسب مدل است. مقدار χ۲میزان پایین و مناسبی است، در این مدل این نسبت در حدود دو برابر درجه آزادی می باشد، همچنین میزان RMSE برابر ۰٫۰۵۸ شده است که کمتر از ۰٫۰۸ است و نیز شاخص GFI، ۰٫۹۲ شده است که بیشتر از ۰٫۹ شده است، که این معیار های بدست آمده نشان دهنده مناسب بودن مدل است. به عبارت دیگر مدل مفهومی پژوهش تا میزان زیادی منطبق بر داده های مشاهده شده است. به عبارت دیگر قرار گرفتن هر کدام از گویه ها در قالب هر کدام از عوامل پنج گانه استخراج شده در مدل معنادار است و مدل تایید شده است.
۴-۴- بررسی فرضیات
۱-۴-۴- بررسی فرضیه اصلی
برای آزمون فرضیه اصلی اول تحقیق یعنی کیفیت خدمات ارائه شده فروشگاه های شهروند و فروشگاه هایپراستار از نظر مشتریان با هم متفاوت است، فرضیه های H0 و H1 به صورت زیر است.
H0: µ۱=µ۲
H1: µ۱≠µ۲
H0: کیفیت خدمات ارائه شده فروشگاه های شهروند با فروشگاه هایپراستار از نظر مشتریان با هم متفاوت نمی باشد
H1: کیفیت خدمات ارائه شده فروشگاه های شهروند با فروشگاه هایپراستار از نظر مشتریان با هم متفاوت می باشد

/h2>
مفهوم «جریمه» بر هر کسی که در رانندگی خلاف کرده و یا به دلیل دیرکرد کتاب ها توسط کارکنان کتاب خانه جریمه شده، آشناست. این تکنیک به حذف مقداری از پاداش ها و تقویت کننده های یک کودک در ازای رفتار نامطلوبی که مرتکب شده، گفته می شود. از این روش زمانی استفاده می شود که کودک برای مدت زمانی پاداش گرفته است. زمانی که او را تقویت نکرده و پاداش نداده ایم، نمی توانیم جریمه کنیم. بعد از این که کودک مدتی تقویت گرفت، می توان با کم کردن مقداری از تقویت کننده، او را جریمه کرد. بنابراین تکنیک جریمه کردن همراه با تکنیک های تقویت مثبت، قرارداد وابستگی یا رفتاری، اقتصاد ژتونی و شکل دهی به کار برده می شود و به تنهایی به عنوان یک تکنیک مجزا محسوب نمی شود. جریمه نباید خیلی سنگین باشد، بلکه مقدار جریمه باید آن اندازه باشد که کودک با کوشش بیشتر بتوانند آن را جبران کند. مثلاً اگر کل ژتون ها و یا کل پول کودک گرفته شود او دیگر انگیزه ای برای ادامه و جبران نخواهد داشت.
تنبیه عبارت است از وارد کردن یک محرک ناخوشایند به دنبال یک رفتار نامطلوب. این شیوه دارای کمترین ارزش است و توصیه می شود تا تمام روش های بحث شده قبلی امتحان نشده هرگز به سراغ این روش نیاید. بهترین تکنیک ها که به جای تنبیه می توانید استفاده کنید، تکنیک های محروم کردن، جبران اضافی و جریمه کردن است که خود نوعی تنبیه به حساب می آیند اما اثربخشی اشان از تنبیه خیلی بیشتر است. بنابراین تنبیه را به عنوان آخرین روش، در صورت ضرورت به ندرت به کار گیرید و هرگز از آن به عنوان تنها روش بازداری و برطرف کردن رفتار نامطلوب استفاده نکنید.
استفاده از این روش آثار جانبی و مضرات ناخوشایند و ناخواسته ای دارد که عبارتند از:
کودک از افرادی که او تنبیه کرده بیزار شده و از وی اجتناب می کند.
باعث ایجاد برخی رفتارهای نامطلوب مثل دروغ گویی می شود چون کودک دفعه های بعد که رفتار نامطلوب انجام می دهد، برای اجتناب از تنبیه شدن دروغ می گوید.
کودک با الگو قرار دادن والدین، تنبیه کردن را یاد می گیرد. چون والدین الگویی برای پرخاشگری می شوند، کودک پرخاشگری را تقلید می کند.
تنبیه اغلب از رفتار نامطلوب جلوگیری می کند اما باعث تغییر و کاهش آن نمی شود. کودک وقتی که می بیند والدین حضور ندارند، دوباره آن رفتار نامطلوب را انجام می دهد.
تنبیه با پاسخ های هیجانی مثل اضطراب و ترس همراه است و کودک وقتی می فهمد، قرار است تنبیه شود دچار وحشت می شود.
والدینی که از تنبیه استفاده می کنند ممکن است هدف پرخاشگری و دشمنی کودک قرار گیرند و این نیز باعث خواهد شد که رابطه صمیمانه مادر ـ کودک و پدر ـ کودک از بین برود.
تعمیم رفتار شامل گسترش رفتار اصلاح شده هم در زمان است، هم در مکان و هم در رفتارهای مختلف یعنی رفتاری که تغییر پذیرفته است اگر در آینده نیز ادامه یابد، اگر در موقعیت های خارج از موقعیت یادگیری ظاهر گردد و اگر به رفتارهای دیگر کودک گسترش یابد، آن گاه می گوییم که آن رفتار تعمیم یافته است.

تکنیک های شناختی رفتاری

این تکنیک ها به کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی/ نارسایی توجه کمک می کنند تا مهارت های حل مسأله و کنترل خود را افزایش دهند (ابیکوف، ۱۹۸۵؛ به نقل از علیزاده). کودکان مبتلا به این اختلال به علت رفتارهای تکانشی، معمولاً پاسخ های غلط بیشتری می دهند و به میزان بیشتری به سازماندهی و تمرکز روی جزئیات احتیاج دارند. روش های شناختی ـ رفتاری به این کودکان کمک می کند تا نقایص شناختی و نقص در حل مسأله را بهبود بخشند. در این روش عقیده بر این است که شناخت ها و طرز فکر افراد بر رفتار آن ها تأثیر می گذارد و بنابراین با تغییر دادن شناخت فرد می توانیم بر رفتار او تأثیر بگذاریم.

قسمت پنجم: تحقیقات انجام شده در ارتباط با موضوع تحقیق

پیشینه تحقیق

بزرگ کردن فرزندان یکی از دشوار ترین مسئولیت هایی است که بزرگسالان در زندگی به عهده دارند، معمولا وقتی که کودکان باهوش، مودب، با صداقت یا از لحاظ اجتماعی سازگارند به حساب والدین گذاشته می شوند و وقتی که بزهکار، عصبی و از لحاظ درسی ضعیف باشند باز هم والدین مسئول شناخته می شوند، باوجود این غالب مردم برای پدر یا مادر بودن آمادگی ندارند.بعضی از مردم دچار مشکلات عاطفی یا فشارهایی در زندگی هستند که مانع از آن می شود که والدین خوبی باشند، رابطه فرزند ووالدین با یکدیگر کنش متقابل دارند به این معنا که تاثیرات کودک و والدین دو سویی است یعنی خصوصیات کودک در مادر تاثیر می گذارد وبرعکس (ماسن، ۱۳۷۷).
باتکیه بر این مطالب به ذکر پژوهش هایی که در این رابطه صورت گرفته است می پردازیم:

الف)تفاوت های فرایندی
-شرکت های بزرگ دارای اندازه بزرگ و حجم وسیع فعالیت ها بوده و ، با محیط های پیچیده و گوناگون در ارتباطند . این ویژگی ها و برخی عوامل موثر در برنامه ریزی باعث می شوند تا فرایند برنامه ریزی استراتژیک در شرکت های بزرگ طولانی و تعداد مراحل و زمان و هزینه زیادی را شامل شود ، چنان که با ملاحظه مدلهای برنامه ریزی استراتژیک شرکت های بزرگ ، می توان به طولانی بودن و تعداد زیاد مراحل آن ها نسبت به مدل های شرکت های کوچک ، به لحاظ ویژگی های خاص این شضرکت های نسبت به شرکت های بزرگ ، تعداد مراحل و زمان و هزینه کم تر را شامل می شود .
-تعداد و تنوع زیاد کالاها و خدمات ، بخش ها و واحدهای گوناگون سازمانی و وابستگی زیاد و ارتباط های پیچده آن با هم و سایر ویژگی ها ی شرکت های بزرگ ، باعث پیچیدگی دو چندان کلیه فرایندهای کاری و بخصوص فرایند برنامه ریزی استراتژیک در این شرکت ها شده است ، چرا که در این فرایند باید تمام عوامل یاد شده ، مورد بررسی قرار گیرند تا براساس نتایج این بررسی ، برنامه ریزی انجام شود، در حالی که شرکت ها ی کوچک،کلیه ویژگی ها و عوامل مذکور را در مقیاس کم و کوچک برخوردارند و نیازی به بررسی های زیاد ندارند .به همین خاطر فرایند برنامه ریزی استراتژیک در آن ها به طور ساده و مختصر قابل انجام می باشد .
-به خاطر بوروکراسی گسترده و تعداد زیاد لایه های مدیریتی ساختار سازمانی و شرکت های بزرگ ، فرایند برنامه ریزی استراتژیک در ان ها از رسمیت نسبتا زیادی برخوردار می باشد ،چرا که برای انجام دادن بسیاری از مراحل برنامه ریزی استراتژیک ، مانند تعیین اهداف ، بررسی داخلی ، بررسی محیطی و گرفتن اطلاعات لازم در این موارد باید نامه نگاری های زیاد و پی گیری های مکرری صورت نپذیرد ، در حالی که در شرکت های کوچک لایه های کم مدیران و بعضا عدم بیش از یک لایه مدیریتی باعث سهولت فعالیت های مذکور، رسمیت کم تر برنامه ریزی استراتژیک و همکاری بیش تر مدیران و کارشناسان در تعیین استراتژی های سازمان می شود .
-شرکت های بزرگ برای دستیابی به یک برنامه استراتژیک منسجم که استراتژی های سازمان را شامل شود ، به متخصصان و استراتژیست ها و شرکت های کوچک نیاز دارند .
-سازمان ها و شرکت های بزرگ از واحدهای بازرگانی و بخش های وظیفه ای مختلف با لایه های زیاد مدیران تشکیل شده اند . استراتژی های چنین سازمانی در جهت برآورده ساختن اهداف بلند مدت ورسیدن به ماموریت سازمانی در چارچوب فرصت ها و تهدیدات محیطی و قوت ها و ضعف های داخلی باید در سطوح سه گانه کل موسسه ، واحد بازرگانی استراتژیک و بخش وظیفه ای تعیین شوند تا هر کدام از آن ها مسیر خود را بدرستی بشناسند و با یک استراتژی کلی سر در گم نشوند، در حالی که در شرکت هایی کوچک موضع به گونه ای است که اندازه کوچک، لایه های مدیریتی کم و فعالیت ها محدود می باشند . در چنین شرکتهایی کافی است که استراتژی کل موسسه و حداکثر در صورت نیاز استراتژی بخش های وظیفه ای تعیین شوند تا فعالیت های شرکت بر اساس آن ها به انجام رسند . بنابراین استراتژی های شرکت های بزرگ باید در سه سطح واستراتژی های شرکت های کوچک کافی است در دو سطح تعیین شوند.
ب) تفاوت های محتوایی
اگر محتوای فرایند برنامه ریزی استراتژیک را چهار مورد مهم ماموریت ، عوامل خارجی و داخلی ، اهداف و استراتژی در نظر بگیریم ، آن گاه :
-برای تعیین ماموریت در شرکت های بزرگ ، باید با استفاده از ابزارهای گوناگون ، نظرات مدیران سطوح مختلف و ذی نفعان داخلی و خارجی درباره مشتریان ، تامین کنندگان کالاها و خدمات شرکت دریافت شود و طی جلسات متفاوت و مستمر این نظراتتلفیق شوند تا از آن طریق ، ماموریت شرکت و بیانیه ماموریت که شامل وظایف شرکت در قبال هر یک از ذی نفعان می باشد، مشخص شود. علاوه براین ها ماموریت شرکت باید مشخص کند که سازمان به چه فعالیتی مشغول شود . علاوه براین ها ماموریت شرکت باید مشخص کند که سازمان به چه فعالیتی مشغول است ، در چه وضیعتی قرار دارد، رقبای آن چه کسانی هستند، در آینده می خواهد در چه وضعیتی قرار گیرد و به چه فعالیتهایی مشغول باشد . بیانیه ماموریتی که شامل این موارد باشد ، باید به تایید مدیریت عالی برسد و در داخل سازمان و خارج از سازمان ابلاغ شود تا راهنمای اعمال ذینفعان سازمان باشد ، در حالی که در شرکت های کوچک ، ماموریت شرکت معمولا با نظر غالب موسسات و بنیانگذاران تعیین می شود

و در زمان برنامه ریزی استراتژیک احتمال دارد از سوی استراتژیست ها کمی تعدیل شود، یا بدون تغییر بماند.
-سازمان ها و شرکت های بزرگ از یک طرف در داخل سازمان با انواع منابع ، تجهیزات ،کارکنان و مدیران مواجهند که محیط داخلی آن ها را تشکیل می دهند و از طرف دیگر در بیرون از سازمان با محیط وظیفه ای و عمومی واجهند . همه این محیط ها امروزه در حال تغییر و دگرگونی سریع هستند و هر کدام از این تغییرات می تواند آثار مثبت و منفی بسیاری بر یک سازمان بزرگ داشته باشند و حتی یک شرکت بزرگ می تواند ، خود ، تغییر دهنده بغضی از عوامل محیطی باشد . بنابراین استراتژیست های یک شرکت بزرگ باید تمام اجزا و عناصر محیط رابه صورتی دقیق بررسی کنند تا قوت ها و ضعف های داخلی و فرصت ها و تهدیدهای خارجی را معلوم کرده ، در برنامه استراتژیک لحاظ کنند ، در حالی که در شرکت های کوچک کافی است آثار کلی تغییرات بررسی و در برنامه های استراتژیک لحاظ شود و این کار از سوی مدیران عالی هم که اطلاعات زیاد از محیط دارند ، عملی است

چشم انداز

چشم انداز، یعنی این که سازمان خودش را در آینده چگونه می خواهد ببیند و شامل موارد زیر است : می خواهیم چه بشویم ؛ در چه حد و اندازه ، در چه جهتی ، و در چه قالب زمانی می خواهیم حرکت کنیم .
در یک موسسه کوچک و متوسط[۱۷] ، دورنما با روحیه کارآفرینی مالک همراه است . این امر ایجاد بینش را آسان می کند ؛ ولی وقتی روحیه مالک کمی متفاوت از احساس مبهم و واقعی[۱۸] وی باشد، بیان بینش به دیگران مشکل می شود. برای رفع این مشکل ، یک الگوریتم شفاهی می تواند در بیان بینش ، کارآفرین را یاری رساند
این الگوریتم عبارت است از :«جهت بهبود[۱۹] نشانگر بهبود[۲۰](که گویای ارزش مورد نظر و قابل اندازه گیری ازمیزان بهبودی باشد که شرکت می خواهد با توجه به سطح عملکرد فعلی یا مورد نظر خود به آن برسد ) محدوده زمانی[۲۱] دستیابی به بهبود ». ارزش یک الگوریتم درشفاف و قابل اندازه گیری بودن ان است . یک شرکت کوچک و متوسط باید به سه مورد از بهترین بینش هایش بسنده کند تا بتواند به آن ها برسد .
ماموریت
ماموریت[۲۲] ،شامل فعالیت هایی است که شرکت را قادر می سازد تا به بینش خود دست یابد . ماموریت ها فعالیت هایی هستند که شرکت نمی تواند کنترل کافی برآن ها اعمال کند . بنابراین می توان از عملکرد آن ها ، دسترسی به بینش را انتظار داشت . برای تعیین ماموریت ها ، ابتا محیط تجاری کنونی سازمان تجزیه و تحلیل می شود. برای این کار، تجزیه وتحلیل مدل سوات ابزار سودمندی است که مدیران وظیفه ای مختلف ، مانند فروش ، تحقیق ، منابع انسانی ، تولید ، امور مالی و … می توانند در شکل دادن دیدگاه های خود نسبت به شرکت از آن استفاده کنند .
از طریق تجزیه و تحلیل سوات[۲۳] می توان مشخص کرد که چه مواردی بیش ترین ارتباط را با بینش دارند . برای این کار نیز دیاگرام استخوان ماهی[۲۴] می تواند موثر واقع شود . در محل سر ماهی ، بینش را قرار دهید و در استخوان ها عوامل سوات را که در ارتباط با بینش هستند . این دیاگرام ، بینش را ازماموریت چدا می کند و به مدیران کمک می کند تا استراتژی هایی تدارک ببینند که آن ها را مستقیما به بینش رهنمون شود .
استراتژی وتاکتیک ها
در این مرحله ، بعد از مشخص شدن ماموریت ها ، مدیریت بر ماموریت هایی تمرکز می کند که دارای بالاترین اولویت باشند؛ آن گاه از طریق اتخاذ استراتژی ها و اعمال تاکتیک های مناسب با این ماموریت های اولویت دار ، می تواند به بینش شرکت دست یابد (مازور ،۱۹۹۸)
پ – برنامه ریزی استراتژیک برای شرکت های کوچک – فرای واستونر
فرای و استونر مطابق نمودار (۱) ، فرایند برنامه ریزی استراتژیک شرکت های کوچک را در دو بخش مجزا در نظر گرفته اند . در طول مرحله تجزیه و تحلیل[۲۵] ، مدیر (مالک )از طریق تمرکز بر نیروهای موجب در محیط ، پیش بینی روندها و تغییرات ، از فرصت ها و تهدیدهای کلیدی محیط سازمان شناخت کاملی پیدا می کند . باید توجه داشت که مدیران نباید فقط عوامل کلیدی محیطی را شناسایی و ردیابی کنند ، بلکه باید آثار احتمالی این نیروها بر شرکت و فعالیت هایش را بدقت مورد ارزیابی و بررسی قرار دهنده . بنابراین تجزیه و تحلیل محیطی آینده گرا بوده ، به دنبال شناسایی مشکلات و پتانسیل هایی است که توسط تغییرات محیطی بر نیروهای خارجی تمرکز می کن ، تجزیه وتحلیل داخلی شرکت ، نقاط قوت و ضعف داخلی سازمان را مورد ارزیابی قرار می دهد .
تجزیه و تحلیل های داخلی و محیطی ، شرکت را قادر می سازد تا بدقت و به صورت عینی ، شایستگی های ویژه[۲۶] و نقاط ضعف رقابتی خود را شناسایی کند. از طریق این تجزیه و تحلیل ها و اطلاعات حاصل از آن ها مدیر می تواند در جهت تکمیل فرصت های رقابتی (شایستگی های متمایز) سرمایه گذاری کند و موانع و تهدید ها را به نحوی کاهش داده آثار آن ها را بکاهد. شناسایی شایستگی ها و نقاط ضعف ، شرکت را قادر می سازد تا استراتژی های مواجهه و رودرویی بانیروهای محیطی را انتخاب کند.

نسبتی

مستقل

کمی پیوسته

نرخ رشد جمعیت

۲۱

جدول متغیرها

جدول ۶:جدول متغیرها

آزمودن برازش ابزار پژوهش: روایی[۴۳] و پایایی [۴۴]پرسشنامه

روایی تعیین می کند که یک ابزار اندازه گیری تا چه حد مفهوم خاص، را اندازه می گیرد. روایی معین می کند که یک ابزار اندازه گیری تا چه میزان سازگاری و مفهوم موردنظر را اندازه می گیرد.
جهت روایی پرسشنامه، سوالات بر حسب متغیرهای مورد نظر(۲۶ متغیر) طرح گردیده و بین ۷ نفر از اساتید دانشگاهها، صاحب نظران رشته های مختلف دانشگاهی و نیز ریاست و معاونین انستیتو پاستور ایران توزیع گردید و پس از کسب نظر و ایجاد تغییرات لازم حسب صلاحدید این افراد، پرسشنامه نهایی تهیه گردید.
پایایی[۴۵]بدین معناست که ابزار اندازه گیری در شرایط یکسان تا چه اندازه نتایج یکسانی به دست میدهد و پایدار است. پایایی در یک آزمون می تواند از موقعیتی به موقعیت دیگر و از گروهی به گروه دیگر متفاوت باشند.(دکتر محمد رضا ملکی-دکتر سیدجمال الدین طبیبی, ۱۳۸۵)
در تحقیق صورت یافته جهت سنجش پایایی پرسش – ارزش آلفای کرونباخ استفاده شده است که مهم ترین و پرکاربردترین روش محاسبه میزان پایایی ابزار اندازه گیری در نرم افزار SPSS است. روش آلفای کرونباخ مستلزم تنها یکبار اجرای آزمون است. با توجه به اینکه چنانچه مقدار آلفا بیشتر از ۷۰/۰ باشد می توان گفت ابزار دارای پایایی بالایی است و در این پژوهش این ضریب ۰٫۸۹۳ بود، لذا پرسشها از پایایی مطلوبی برخوردار است. (پیوست ۲)
همچنین در این پژوهش از روش دو نیمه کردن نیز استفاده شد. به این ترتیب که پرسش نامه به دو نیمه سوالات زوج و فرد(دو نیمه) تقسیم شده و به طور مجزا مورد بررسی قرار گرفتبا عنایت به اینکه در صورتیکه ضریب همبستگی بین آنها ۳۰ تا ۵۰ صدم باشد،همبستگی متوسط و اگر بیش از ۵۰صدم باشد، همبستگی صرف نظر از جهت، قوی محسوب می شود و در این آزمون نتیجه حاصله، ۰٫۸۷ بود، لذا پرسش از پایایی بالایی برخوردار بود. (پیوست۲)

مکان و زمان پژوهش

با در نظر گرفتن این نکته که تنها کارخانه تولید کننده واکسن هپاتیت ب در ایران، انستیتو پاستور ایران می باشد، لذا، مکان پژوهش مجتمع تحقیقاتی تولیدی انستیتو پاستور ایران بوده و زمان تحقیق نیز فاصله تیر تا شهریور ماه سال ۱۳۹۱ بوده است.

روش تحلیل داده ها

معمولا”در تحقیقات اقتصادی و اجتماعی به دلیل ماهیت کار و مقیاس متغیرهای موردسنجش، با حجم زیادی از گویه ها روبرو هستیم. روش تحلیلعاملی یکی از متداولترین روش ها جهت تعیین میزان اعتبار سازه در ابزار اندازه گیری می باشد.
در انجام تحلیل عاملی، ابتدا بایستی از این مسئله اطمینان حاصل کنیم که آیا می توان داده های موجود را تقلیل، و به چندین عامل پنهانی کاهش داد و یا خیر؟ در انجام تحلیل عاملی، برای این مقصود، از دو آزمون KMO و بارتلت استفاده می کنیم که هر این دو آزمون نشان می دهند آیا داده های موردنظر برای تحلیل عاملی مناسب هستند یا خیر؟
آزمون KMO مشخص می کند که آیا می توان گفت که واریانس مجموعه متغیرها ناشی از یک سری عوامل پنهانی و بنیادی است و نه تمامی این متغیرها؟
مقدار آماره این آزمون بین (۰) تا (۱) نوسان دارد. به طوریکه می توان سه طیف برای این نوسان تعریف کرد و در هر مورد تصمیم به انجام یا عدم انجام تحلیل عاملی گرفت.
۱- مقادیر ۴۹/۰ و پائینتر: در اینصورت، انجام تحلیل عاملی پیشنهاد نمی شود
۲- مقادیر ۵۰/۰ تا ۶۹/۰: در اینصورت، انجام تحلیل عاملی در صورت اصلاحات داده ها پیشنهاد می شود.
۳- مقادیر ۷۰/۰ و بالاتر: در اینصورت، انجام تحلیل عاملی پیشنهاد می شود.
آزمون کویت بارتلت نیز درصدد برآوردن هدف دوم تحلیل عاملی می باشد. آزمون بارتلت این فرض صفر را آزمون می کند که آیا ماتریس همبستگی داده ها یک ماتریس واحد و همسانی است یا خیر؟
البته شایان ذکر است که هرچه مقدار آزمون KMO بالاتر (به خصوص از مقدار ۷۰/۰) باشد، در آن صورت از میزان همسانی و واحد بودن ماتریس همبستگی داده ها کاسته می شود. در آزمون انجام یافته KMO برابر با ۰٫۸۳۵ بوده است. همچنین تست بارتلت نیز در سطح ۲۳۰۹٫۶ بوده است. (پیوست۴)
با توجه به اینکه تحقیق انجام یافته در رشته‌های علوم انسانی است و در رشته‌های علوم انسانی و اجتماعی چون پدیده‌ها عموماً چند بعدی و چند سطحی‌اند، بنابراین، عوامل از همبستگی بالایی برخوردارند. به همین جهت از چرخش متمایل جهت نقد پاسخ مناسب می توان استفاده نمود.اما به جهت آنکه در روش متعامد،روش واریماکس نیز دارای نتایج بسیار نزدیکی به روش متمایل می باشد از این رو در این مطالعه این نتایج حاصله مورد استناد قرار گرفته است.
در مرحله بعد، برای شناخت سهم مجموعه عاملها در تبیین واریانس هر گویه، نتایج اشتراکات[۴۶]، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور مقدارواریانس هر متغیر که مجموعه عامل مورد نظر توانسته‌اند آنرا تبیین کنند مورد مطالعه قرار گرفت. هر چه مقادیر به عدد (۱) نزدیکتر باشند، بهتر است و مقادیر کوچکتر هر متغیر نشان از آن دارد که متغیر مورد نظر به اندازه کافی برای تحلیل عاملی مناسب نمی‌باشد.
به عنوان مثال، ۷/۵۸ % از واریانس استاندارد واکسن و ۷/۸۳ % از واریانس متغیر توسعه یافتگی