چکیده:

تغییرات و تحولات محیطی ، برای ادامه حیات سازمان ها  راهی بجز خلاقیت  باقی  نگذاشته است. لذا شناخت و بکارگیری  صحیح خلاقیت  تک تک اعضای سازمان بویژه کارکنان  در تماس  با مشتری که به نیازهای آنها بیشتر و بهتر واقف‌اند از اهمیت بسزایی برخوردار است. از این رو، هدف  اصلی تحقیق حاضر سنجش  رابطه بین عوامل زمینه‌ای از جمله: پیچیدگی شغل، رابطه با  سرپرست، رابطه با همکار، و رابطه با مشتری و خلاقیت کارکنان خط  مقدم است. به منظور تحقق هدف تحقیق، پرسشنامه استاندارد تهیه و در بین 240 نفر از کارکنان خط مقدم شعب بانک صادرات شهر رشت توزیع شد. تحلیل داده های تحقیق حاضر  نیز   بوسیله روش همبستگی پیرسون در نرم  افزار SPSS 20 انجام پذیرفت. نتایج تحقیق نشان دادند رابطه مثبت و معنادار بین عوامل زمینه‌ای و خلاقیت کارکنان خط مقدم وجود دارد. بر این  اساس، بین پیچیدگی  شغل، رابطه با سرپرست، رابطه با همکار، و خلاقیت کارکنان خط مقدم یک رابطه مثبت و معنادار کشف شد. اما نتایج تحقیق نشان دادند بین رابطه با مشتری و خلاقیت کارکنان خط مقدم رابطه معنادار وجود ندارد.  در انتهای تحقیق نیز به برخی پیشنهادات کاربردی بمنظور استفاده  محققین و کارشناسان حوزه بانکی اشاره شد.

کلمات کلیدی: خلاقیت کارکنان خط مقدم، عوامل زمینه ای، پیچیدگی شغل، رابطه با  سرپرست، رابطه با همکار،  رابطه با مشتری، بانک صادرات.

فصل اول

کلیات تحقیق

1-1) مقدمه :

امروزه تمام کشورهای دنیا برای افزایش بهره وری و اثربخشی به دنبال خلاقیت^[1] و نوآوری^[2] هستند. یکی از دلایل عمده توجه به خلاقیت و نوآوری، رقابت شدید و روز افزون بین سازمانها در تمام دنیا می باشد. سازمانهای سده 21 شکلی متفاوت از سازمانهای سنتی پیدا کرده اند،  در این سازمانها علاوه بر نیروی بدنی کارکنان، نیروی ذهنی و خلاقیت کارکنان نیز مدیریت می گردد.تحت این شرایط نه تنها روش های سلسله مراتبی و دستوری مناسب نخواهند بود بلکه کارکنان باید خودشان ابتکار عمل نشان داده و برای حل مشکلات خود سریعا˝ اقدام و در تیم هایی که کاملا˝ خودگردان هستند ایفای نقش کنند (قارلی،1388). در کشور ما  نیز سازمانها عمدتا˝ شکل دولتی دارند تا خصوصی. این شکل از کار و اشتغال نتیجه‌ای جز وابستگی به درآمد محدود سازمانی و اشتغال به کارهایی نه چندان دلخواه نخواهد داشت. سازمانهای دولتی کشور عمدتا˝ کمتر اهل ریسک و تحول هستند. به همین دلیل کمتر به خلق فرصت‌های بهتر اشتغال می ورزند. برای رفع این مشکل، تغییر در استراتژی های سازمانی از قالب سنتی به نوآوری (تحولی)، خلق سازمان های مولد و بهره‌ور، پرورش و جذب مدیران خلاق و کارآفرین به شکوفایی اشتغال مولد و بهره ور در جامعه کمک خواهد کرد (مطهری،1387). در این بین سازمان خوب و شایسته سازمانی است که تحولات محیط خود را خوب شناسایی نموده و جهت عوامل موثر بر خلاقیت و نوآوری را درک کرده و برای خود مقدمات لازم را جهت این امر تدارک دیده باشد. در شرایط کنونی سازمان ها نیازمند افراد توانمندی هستند تا بتوانند با کمک آنها بر این رقابت پیروز شوند(اسمیت^[3]،2000). زیرا مهمترین سرمایه سازمان ها،  عامل تحقق و برنامه های هر سازمان افرادی هستند که در آن کار می کنند (قبادی،1379).

یکی از بزرگترین محدودیتهای خلاقیت در سطوح مختلف سازمان این تفکر است که خلاقیت را تنها خاص واحدهای تحقیق و توسعه و طرح های بزرگی نظیر محصولات جدید،  خدمات جدید و یا بهبود فرایند های جدید می دانند. حال آنکه خلاقیت برای بهبود و توسعه تمامی فعالیت های ریز و درشت برای تمام سطوح گروهها و افراد سازمان مورد نیاز می باشد.  در حقیقت سرکوبی خلاقیت در سازمان ها نظام مند بوده و به قدری رایج است که کمتر مورد سوال قرار می گیرد. همچنین نقش مدیریت در مجموعه هایی که خلاقیت و نوآوری از ضروریات و عامل اصلی است بسیار مهم و حساس است، زیرا مدیریت می تواند توانایی و استعداد خلاقیت ونوآوری را در افراد ایجاد، ترویج و تشویق کند و یا رفتار و عملکرد آنها می تواند مانع این امر حیاتی شود. هنر مدیر خلاق عبارت است از استفاده از خلاقیت دیگران و پیداکردن ذهنهای خلاق .مدیرخلاق باید فضایی بیافریند که خود بتواند خلاق باشد و افراد سازمان را هم نیزبرای خلاقیت تحریک کند و این فضا، فضایی است که از کار روزمره به دور است وبه نحوی تفویض اختیار می‌کند تا هرکسی خود مشکل خود را حل کند.از این رو مدیران عمدتا˝ نادانسته خلاقیت را سرکوب می کنند و زمانی که خلاقیت سرکوب شد یک سلاح رقابتی قدرتمند یعنی تولید و بهره‌گیری از ایده‌های تازه را از دست داده و حتی ممکن است که توان و تعهد کارکنان خود را نابود سازد. بنابراین توسعه و ارتقای خلاقیت در سازمانها مستلزم آن است که مدیران بدانند چگونه خلاقیت را مورد حمایت قرار دهند(صادقی مال امیری،1386).

لذا همگام با تغییرات محیطی،  سیستم بانکی کشور نیز خواه و ناخواه در راهی قدم گذاشته که اگر برای آینده پیش بینی و برنامه ریزی صورت نگیرد، عواقب ناخوشایندی آنرا تهدید می کند.  از جمله الزامات اصلی توجه به خلاقیت کارکنان در نظام بانکی کشور است.سازمانها نیز جهت بهره برداری بهتر از این منابع می بایست به پرورش و تربیت پرسنل خلاق و  نوآور بپردازند (قارلی،1388). چراکه اغلب برای مشتریان تفکیک قائل شدن بین خدمات بانکی بسیار مشکل می باشد و نیز کوچکترین تغییری از سوی رقبا به سرعت کپی برداری می شود، لذا مدیریت روابط با مشتریان و ایجاد رضایت در آنان، جهت استمرار فعالیت بانک ها و سودآوریشان امری الزامی می باشد (گلچین فر،1381). از طرفی معمولا˝ در فعالیت های یک بانک،  جذب منابع مالی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، زیرا موفقیت در این زمینه می تواند عاملی برای موفقیت در سایر زمینه ها باشد و در ایران نیز جذب بیشتر منابع مالی و رقابت موثر در جذب این منابع توسط گروه های مختلف بانکی از موضوعاتی  است که مورد توجه نهاد های مالی و اعتباری قرار داشته و دارد (حبیبی پور و همکاران،1389).

بنابراین شایسته است در بازار رقابت کنونی که با تاسیس بانک های خارجی در کشور و خصوصی شدن تعداد زیادی از بانک ها ی دولتی همراه است، بانکها هر چه سریعتر برای جذب منابع از یک سو و حفظ مشتریان از سوی دیگر چاره اندیشی نمایند. بانکداری امروزه شیوه های نوآورانه، مشتری مداری موثر، ارائه تکنولوژی های کارآمد، سرویس دهی و خدمات مورد نظر مشتری را طلب می کند که هر بانکی در این امور موفق تر عمل کند در بازار رقابتی نیز موفق به جذب منابع بیشتر و در نتیجه دوام، بقای دائمی و بهره وری بالاتر خواهد شد(جعفرپور، فیاضی،1389).

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.