چکیده:

سرمایه اجتماعی جمع بالقوه و بالفعلی است که نتیجه مالکیت شبکه­ی بادوامی از روابط نهادینه شده بین افراد و عضویت در یک گروه برای دستیابی به منابع آن گروه است. امروزه مفهوم سرمایه اجتماعی به لحاظ تاثیراتی که بر بهبود عملکرد سازمانی دارد به مقوله­ای مهم و مورد توجه در سازمان­ها تبدیل شده است. هدف از انجام این تحقیق بررسی عوامل موثر بر بهبود سرمایه اجتماعی در سازمان­های پلیس می­باشد که برای این منظور چهار عامل به عنوان پنج فرضیه تحقیق تبیین گردید. این چهار عامل عبارت بودند از: توانمندی پلیس؛ تبلیغات پلیس؛ اقتدار پلیس و پلیس دانش بنیان؛ عملکرد پلیس .

این تحقیق از نوع کاربردی بوده که به روش توصیفی پیمایشی به انجام می­رسد. جامعه آماری تحقیق حاضر شامل کلیه کارکنان فاتب می‌باشند که از میان آ­ن­ها تعداد 400 نفر به طور تصادفی انتخاب شدند و با استفاده از پرسشنامه به عنوان ابزار اصلی جمع آوری داده­ها، اطلاعات مورد نیاز را گردآوری گردید. سپس داده­های جمع­آوری شده از طریق روش همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می­دهد از میان فرضیات تحقیق هر 5 فرضیه مورد پذیرش قرار گرفت. و رابطه معناداری میان توانمندی پلیس؛ تبلیغات پلیس؛ اقتدار پلیس و پلیس دانش بنیان و بهبود سرمایه اجتماعی گزارش گردید.

فصل اول: کلیات تحقیق

1-1- مقدمه

سرمایه اجتماعی را باید از جمله موضوعات مهمی ارزیابی نمود که پس از طرح در حوزه مطالعات اقتصادی در مدت زمان اندکی به سایر حوزه­های نیز راه یافته است. به گونه­ای که امروزه این موضوع به بحث مستقلی تبدیل شده که کارشناسان خاص خود را دارد سرمایه اجتماعی مجموعه معینی از ارزش­ها و هنجارهای غیر رسمی و رسمی است که اعضای گروه یا شهروندان با سازمان ها و نهادهای جامعه از طریق همکاری، اعتبار و اعتمادشان نسبت به فعالیت­های یکدیگر بدست می­آید؛ به عبارت دیگر سرمایه اجتماعی پدیده­ای است که حاصل تأثیر نهادهای اجتماعی، روابط انسانی و هنجارها بر روی کمیت و کیفیت تعاملات اجتماعی می­باشد سرمایه اجتماعی گاهی اوقات دارایی فرد به شمار می­آید در آن صورت به شبکه­های اجتماعی گسترده و منابع قابل دسترس برای فرد تأکید می­گردد، و در مواردی دیگر به کیفیت این روابط در قالب هنجارهای اعتماد و همیاری پرداخته می­شود. در این جا سرمایه اجتماعی دارایی جمع قلمداد می­گردد. ( توسلی و همکاران، 1384 ) .

در دو دهه اخیر سرمایه اجتماعی[1] به مثابه یک دارایی نامشهود سازمانی مورد توجه علاقمندان به مباحث سازمان و مدیریت سازمانی قرار گرفته است، این پدیده به عنوان یک سازه ضرورتمند، سودآور و مفید در درک روابط اجتماعی میان سازمان و شهروندان در موقعیت های گوناگون نقش بسیار مؤثری می­تواند ایفاءکند. این پدیده بر اساس عرف، سنن، هنجارها، و نهادهایی که در بستری از روابط اجتماعی بین سازمان ها و شهروندان به صورت رسمی و غیر رسمی در طول نسل ها شکل گرفته و موجب اعمال نوعی نظارت و کنترل اجتماعی[2] بر مبنای ساختار جامعه پذیری شده است، بنا گردیده است ( شربتیان ، 1390 ). روشن است که یکی از مهمترین کشش­ها و تمایلات انسان در زندگی طبیعی, تلاش در جهت دست یافتن به “امنیت پایدار”[3]است. چنین کششی در واقع با جوهر هستی انسان پیوندی ناگسستنی دارد بطوریکه حفظ ذات و صیانت نفس از اساسی ترین میل­های انسان در حیات طبیعی او محسوب می­شود. در این ارتباط به منظور برآورده­سازی این نیاز و دیگر نیازهای زیستی انسان­ها ناگزیر به ورود در مناسبات گوناگون اجتماعی نسبت به یکدیگر هستند. این مناسبات به تدریج مقدمات تشکیل یافتن یک “جامعه انسان” را فراهم می­دارند(روشندل، 1374 : 3) . امروزه در تمامی جوامع مدنی نیروی “پلیس”[4] ، به عنوان یک سازمان ساختار یافته، نیروی برقرار و تضمین کننده امنیت عمومی در سطح جامعه معرفی شده است و “مدیریت کارای”[5] سیستم امنیت عمومی جامعه به عنوان وظیفه اصلی آن تعریف گردیده است. در جامعه­ای که پلیس در نظم و امنیت اجتماعی پایدار آن جامعه سهم عمده و محوری خواهد داشت؛ و این مسأله نیز مهمترین عملکرد این سازمان را شکل می­دهد، تلاش بسیاری می­کند تا سطح همکاری درون سازمانی، بین سازمانی، برون سازمانی و بین المللی خود را از راه­های گوناگون ارتقاء دهد، و تقویت نماید( نعمتی، 1391 : 208) براین اساس، واقعیت مهم آن است که بقا و فنای هر سازمانی به تعامل موثر آن با محیط بستگی دارد و در این بین روشن است که سازمان پلیس نیز نمی­تواند که از این واقعیت مستثنی باشد (بوئد[6] ، 2009 ). در این ارتباط، سرمایه­های اجتماعی سازمان پلیس نقش بسزایی در جلب حمایت محیطی دارد و هر چقدر سازمان در محیط متلاطم و پویاتری حضور داشته باشد، اهمیت این عوامل نیز بیشتر خواهد بود ( تقوی حسینی، 1388).

به طور خلاصه این فصل به کلیات تحقیق می­پردازد و مبانی و مسیر تحقیق را مشخص می سازد. ابتدا به بیان دقیق مساله و ضرورت تحقیق می پردازیم . این که در این تحقیق به دنبال یافتن پاسخ برای چه سوالاتی هستیم. در ادامه اهدافی که از انجام این تحقیق متصوریم، بیان خواهیم کرد. همچنین عناصر تحقیق که شامل فرضیات و سوالات تحقیق می­باشد، ارائه خواهد شد. پس از آن مشکلات احتمالی پیش روی فرایند تحقیق می­پردازیم و تاحدودی در مورد روش انجام تحقیق و روش های تجزیه تحلیل اطلاعات صحبت خواهیم نمود.

1-2 بیان مساله

با افزایش دامنه خطرات تهدید کننده، جرائم، و تخلفات، این موضوع نیز آشکار می گردد که برقراری نظم و امنیت در سطح جامعه نمی­تواند به تنهایی توسط سازمان پلیس میسر گردد. همچنین، مستقل از این واقعیت که استفاده از امکانات و تکنولوژی های پیشرفته می­تواند یاریگر پلیس باشد، وجود محدودیت­های گوناگون انسانی، دانشی، مالی، و تجهیزاتی؛ نیاز به بهره گیری از سایر روش­ها به ویژه مساعدت­های نهادهای مردمی و نیز از هم مهمتر نیاز به مشارکت پایدار افراد جامعه در حفظ امنیت خود و جامعه را بیش از پیش روشن تر می سازد.

آمادگی افراد جامعه برای مشارکت پایدار با پلیس و همکاری آنان در تامین امنیت، به عوامل گوناگونی وابسته است که در این بین “میزان سرمایه های اجتماعی پلیس” از اهمیت ویژه ای برخوردار است(شایگان، 1390). چراکه سرمایه های اجتماعی منابعی اجتماعی – ساختاری هستند که به عنوان دارایی های سازمان ها محسوب می شوند و باعث تسهیل در کنش آنان با محیط پیرامون خود می گردد ( کلمن ، 1377 : 464 ) . به نظر میرسد پلیس با داشتن سرمایه های اجتماعی — که به نظر استون [7](2001) سرمایه های اجتماعی در واقع شبکه ای از روابط اجتماعی هستند که توسط هنجارهایی از اعتماد و عمل متقابل ایجاد گردیده اند و به یک منفعت دوطرفه نیز منجر می گردند– می تواند در ارتباطات سازمانی پلیس و نیز کنش متقابل با مردم موثر باشد.

بر این اساس، تقویت سرمایه اجتماعی در حوزه پلیس با منافع عمده ای چون ایجاد اعتماد و امنیت اجتماعی، مشارکت در فعالیت های خواسته شده پلیس از شهروندان، تقویت نظم اجتماعی[8]، افزایش کنترل اجتماعی، پایین آوردن نرخ جرم و جنایت، پاک سازی محلات و مناطق جرم خیز، افزایش نظارت بر عملکرد مأموران، تقویت دانایی محوری و دانش مدیریتی و… می تواند در جوامعی که به سمت مدنیت حرکت می کنند؛ همراه باشد. حفظ و تقویت سرمایه های اجتماعی در تمام عرصه های سازمانی تلاشی ارزشمند محسوب می شود بطوریکه کارکردهای این پدیده می تواند منجر به کاهش سطح هزینه های تبادلی و ارتباطی پلیس با جامعه گردد (شربتیان ، 1390). بنابراین، به عبارت روشن تر، توجه به اهمیت سرمایه اجتماعی پلیس می تواند نقش موثری را در افزایش عملکرد امنیت اجتماعی پلیس، شکل گیری امنیت پایدار[9] ، و اعتماد جامعه به پلیس را ایفاء نماید.

بر این اساس، می توان چنین نتیجه گیری نمود که تأکید بر اهمیت شایان توجه به سرمایه اجتماعی پلیس برای جامعه و سازمان پلیس، عوامل مؤثر بر افزایش میزان سرمایه اجتماعی را در کانون توجه قرار می دهد؛ و از آنجا که وجود ناامنی، تهدید آسیب های اجتماعی، عدم نظم و کنترل اجتماعی در جامعه منجر به خدشه بر کرامت انسانی، خروج از سرمایه­های اجتماعی و کاهش عزم ملی شهروندان برای بی­اعتمادی نسبت به فعالیت­های پلیس و عدم مشارکت همه جانبه و پایدار با پلیس خواهد شد، اهمیت پرداختن به این موضوع و تلاش در جهت یافتن عوامل مؤثر بر افزایش میزان سرمایه اجتماعی پلیس را دو چندان می نماید.

بر این اساس، شناسایی عوامل موثر بر افزایش سرمایه های اجتماعی پلیس به عنوان چالش اصلی این مطالعه مطرح می شود بطوریکه پژوهشگر علاقمند است تا به جهت یافتن و ارائه مجموعه عواملی که بطور معنادار در ارتقای سطح کنونی سرمایه های اجتماعی پلیس موثر هستند مطالعه ای را به صورت علمی و عملی مدیریت نماید.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.