دانشگاه علوم انتظامی امین

دانشکده علوم وفنون انتظامی

پایان‌نامه مقطع کارشناسی ارشد رشته پیشگیری انتظامی

عنوان:

بررسی تأثیر عزت نفس در پیشگیری از بزهکاری نوجوانان پسر شهر تبریز-1392دانش آموزان اول و دوم دبیرستان‌های عادی دولتی

استاد راهنما:

سرهنگ دکتر صفر مردی

استاد مشاور:

دکتر امیر تقوی

زمستان 1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده:

هدف از پژوهش حاضر تبین عزت نفس و تأثیر آن بر پیشگیری از بزهکاری نوجوانان پسر در شهر تبریز – دانش آموزان سال اول و دوم دبیرستان عادی- دولتی در سال تحصیلی 93-92 می باشد. پژوهش حاضر یک تحقیق توصیفی- پیمایشی است متغیر مستقل در این تحقیق، عزت نفس و متغیر وابسته بزهکاری نوجوانان می‌باشد. تعداد 350 نفر از دانش آموزان پسر پایه های اول و دوم دبیرستان های دولتی- عادی با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند به همراه 49 نفر از نوجوان بزهکار تحت نظر در کانون اصلاح و تربیت تبریز بعنوان گروه بزهکار به صورت تمام شمار مورد سنجش قرار گرفتند. داده‌های تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته تحت عنوان مشخصات فردی و خانوادگی و پرسشنامه استاندارد عزت نفس کوپر اسمیت گردآوری گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از روش ضریب همبستگی پیرسون، آزمون t همبسته و نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد: 1- بین عزت نفس و بزهکاری نوجوانان رابطه معناداری وجود  دارد.2- میزان عزت نفس دانش آموزان سالم بیشتر از گروه ناسالم است. 3- بین عزت نفس خانوادگی نوجوانان و بزهکاری آنان رابطه معنا داری وجود ندارد. در نتیجه اگر ما خواهان نوجوانان سالم و موفق هستیم می‌بایست در صدد تقویت عزت نفس آنان باشیم که بیشترین سهم را در این میان، والدین و مربیان تربیتی دارند و راهکارهای ارایه شده، توسط ناجا در قالب آموزش همگانی و برای متولیان امر تربیت و آموزش نوجوانان می‌تواند کاربرد داشته باشد.

واژگان کلیدی: عزت نفس ((self-esteem، بزهکاری (Delinquency)، پیشگیری prevention))

مقدمه:

موضوع تحقیق تبیین عزت نفس و تأثیر آن در پیشگیری از بزهکاری نوجوانان پسر شهر تبریز       می باشد. در دیدگاه دینی ما عزت نفس به عنوان یکی از مؤلفه های شخصیت سالم و بهنجار دارای اهمیت سزاوار بوده و می توان گفت که یکی از بزرگترین درسی که انبیاء الهی به بشریت داده اند همین عزت نفس و نگه داشتن کرامت نفس است. چون در سایه عزت نفس است که انسان می تواند توانایی ها و استعدادهای دروی خود را شکوفا سازد و پرداختن به این امر در جامعه کنونی از اهمیت و ضرورت خاصی برخوردار است. به تعبیری دیگر  می توان گفت که  برای یک زندگی صحیح و عاری از اشتباهات کم و یا رسیدن به قله های معنویت و حتی مادیت اشرافیت کامل انسان به شرافت درونی و دوری از ذلت و خواری است. درست است که انسان همواره در مسیر تکامل بوده و هر لحظه می تواند با اتکاء به منبع لم یزلی و تلاش خود، نواقص موجود در این مسیر را جبران کند ولی برای اینکه انسان به نقطه مد نظر برسد لازم است که خود و  اطرافیان اعم از جامعه، خانواده و غیره او را در این مسیر یاری کنند و آنچه را که لازمه رسیدن به این نقطه است برای وی فراهم کنند که مسلماً کمک به حفظ عزت نفس و یا ارتقای آن و یاد دادن روش های آن از مصادیق بازر این ملزومات می باشد. با نگاه به محیط اطراف در عصر کنونی می بینیم که سرمایه های جامعه که همان فرزندان  نوجوانان باشند روز به روز توسط عوامل گوناگون در حال خروج از مسیر اصلی زندگی و افتادن در تباهی هستند ولی اگر ارزش های درونی همان فرزندان، برایشان مورد تبیین قرار گیرد و ارزش و اهمیت عزت و کرامت نفس برایشان یادآوری شود و به این نتیجه برسند که رسیدن به اهداف بزرگ نیازمند عدم اقناع به لذات گذراست، پس همواره در حفظ و ارتقاء آن تلاش خواهند کرد. علی رغم اینکه تلاش هایی در این مسیر صورت گرفته اما چون عزت نفس یکی از فضایل ارزشمند است لذا بازکاوی و نگرش دقیق به آن نشان می دهد که چرا یکی از مسائل بنیادین تربیتی در اکثر مکاتب و روش های تربیتی است.

مربیان، والدین، رهبران دینی، بزرگان سیاست همگی بر این امر اتفاق نظر دارند که جامعه نیاز به پرورش اشخاصی با عزت نفس سالم و بالا دارد و احصاء موانع موجود و هموار کردن مسیر، از وظایف پژوهشگران و محققین در امر تربیت و اصلاح افراد جامعه می باشد.

این فصل با عنوان طرح تحقیق در برگیرنده موضوعاتی از قبیل بیان مسئله و اهمیت تحقیق است که به اهمیت موضوع و ضرورت های پرداختن به این موضع اشاره شده است. و سپس به اهداف، سؤالات، فرضیات و کاربران تحقیق اشاره شده است. و در آخر با اشاره به تعاریف مفهومی متغیر ها فصل به پایان می رسد.

1-1-بیان مسئله:

روانشناسان، اعتماد به نفس مثبت یا همان عزت نفس را بعنوان هسته مرکزی سازگاری اجتماعی قلمداد می کنند که این، دیدگاه گسترده و تاریخی طولانی دارد. یافته‌های تجربی جدید، ارتباط بین عزت نفس با عملکرد مؤثر و مطلوب را اثبات نموده اند و بیان شده که بسیاری از مشکلات انسان‌ها محصول عزت نفس ما بین افراد است، اگر فرد به خود بها دهد، کمتر به احساس‌های منفی و افکار آزار دهنده تن می دهد و بین اعمال خویش و باورها و اعتقادات خود هماهنگی ایجاد می کند. عزت نفس نگرش مستمری است که شخص راجع به ارزشمندی خویش دارد. قضاوت شخصی و خودارزشمندی که شخص درباره ی خودش دارد، عزت نفس نام دارد.

عزت نفس از نظر روزنبرگ دو مؤلفه دارد:1- احساس خودارزشمندی مبتنی بر ارزیابی خویشتن
2- احساس کارآمدی مبتنی بر مشاهده ی آثار کارهای فرد(انصاری نژاد، 1389)

نوجوانی که احساس خوبی نسبت به خود دارد به طور معمول نسبت به زندگی احساس مثبتی دارد و این حس مثبت و خوشایند باعث می شود نوجوان در مقابله با مشکلات و اتفاقات زندگی با توانایی و اطمینان رفتار کند. شخصی که عزت نفس بالایی دارد، لبخند می زند، از نگاه فرار نمی‌کند، با استقامت  می‌ایستد و به طور کلی یک احساس مثبت ارائه می‌دهد، دیگران هم به احساس مثبت او پاسخ می دهند، وی را می‌پذیرند و جذبش می‌کنند.

در مقابل،کسی که عزت نفس پایینی دارد، احساس بی‌کفایتی، عدم اطمینان، ناامیدی، بهانه جویی و اضطراب دارد. وی دامنه محدودی از عواطف و احساسات دارد و به آسانی تحت تأثیر دیگران قرار می‌گیرند. متأسفانه تأثیرپذیری افرادی که عزت نفس پایینی دارد، عامل هدایت کننده آنها به سوی بزهکاری است و به این دلیل توجه بیشتر به مسئله عزت نفس از اولویت‌های اصلی روانشناسان و  دست اندرکاران امور تربیتی جامعه بوده که نیروی انتظامی هم بعنوان یک سازمان اجتماعی که علاوه بر برخورد با جرایم و بزهکاری نوجوانان، در فکر ارائه راهکارهای مورد نیاز بر اساس پزوهش‌های علمی است. و افراد دخیل در این مقوله که اساتید و دانشجویان باشند، می توانند با پرداختن به تحقیق و پژوهش در خصوص عزت نفس نوجوانان کمک شایانی به افراد جامعه بالأخص والدین نموده تا گرهی از مشکلات جامعه را بگشایند. مشکلی که در اینجا مطرح است بزهکاری نوجوانان پسر است که این امر نیز منبعث از عوامل گوناگونی است که از این عوامل عزت نفس یا پایین بودن آن سهم به سزایی را داشته و دارد.

مطالعات انجام شده رابطه بین عزت نفس فرد و اشرافیت وی به توانایی‌های خود که بر میزان موفقیت یا عدم موفقیت فرد تأثیرگذار هست را مورد تأیید قرار داده است. افزایش عزت نفس باعث می شود احساس ارزشمندی و توانمندی در فرد احیاء شود و تغییرات مثبتی، چون افزایش پیشرفت تحصیلی، افزایش تلاش برای کسب موفقیت، داشتن اعتماد به نفس و بلند همت بودن، تمایل به بهداشت سلامت بیشتر، لذت بردن از روابط دیگران و پیش بینی مثبت نسبت به موقعیت‌های بعدی در او پدیدار می‌شود. (برماس، 1383) عزت نفس موجب خواهد شد که فرد در امورات شخصی از قبیل کار و تحصیل و غیره موفق باشد این موفقیت فرد در ارتقاء جایگاه اجتماعی وی تأثیر گذاشته و علاوه بر آن، موجبات سلامت جامعه را نیز فراهم خواهد نمود.

در این تحقیق دو مسئله عمده وجود دارد،یکی عزت نفس که بعنوان متغییر مستقل و دیگری بزهکاری نوجوانان که متغییر وابسته محسوب می شود(xعبارتست ازعزت نفس وyعبارتست از بزهکاری) و به این مسائل پرداخته خواهد شد که آیا وجود یا عدم وجود عزت نفس می تواند بر بزهکاری نوجوانان تأثیر داشته باشد؟ ضمناً عوامل تأثیرگذار بر عزت نفس نیز مورد بحث قرار خواهدگرفت و در ادامه بدنبال آن هستیم که عزت نفس و تأثیر آن را در پیشگیری از بزهکاری نوجوانان پسر شهر تبریز(مطالعه موردی دانش آموزان اول و دوم دبیرستان های دولتی در سال 1392)مورد بررسی قرار داده و تبیین نماییم.

1-2-اهمیت وضرورت تحقیق:

پایین بودن عزت نفس یکی از متداول ترین مشکلات روانی در میان افراد جامعه به خصوص نوجوانان است، مشکل و ضعفی که بر همه جنبه‌های زندگی تأثیر منفی می‌گذارد. ندادن ارزش و اعتبار به خویشتن نه تنها موجب خرابی رابطه شخص با خود می شود بلکه در ارتباطات شخصی فرد با والدین، فرزندان و خلاصه همه اطرافیان صدمات شدیدی وارد می سازد. این احساسات انسان را از پای در    می آورد و احساسات مخربی چون تشویق، نگرانی، خجالت، سرخوردگی، حسادت، دشمنی و ترس را برانسان غالب می سازد. اهمیت داشتن عزت نفس و عدم آن، شباهت زیادی به شکست و پیروزی و یا مرگ و زندگی دارد.

میزان موفقیت نوجوانان در آینده بستگی زیادی به میزان عزت نفس آنان داشته و این امر از نتایج تحقیقات گسترده ای که توسط روانشناسان مختلف دنیا صورت گرفته استنباط می شود. (فیض الهی،1392)

تحقیقات صورت گرفته بالأخص درکشورهای خارج، نشان از ارتباط معنادار بین اعتماد به نفس مثبت و عزت نفس با موفقیت یا عدم موفقیت فرد در تمام جنبه‌های زندگی اعم از علمی، اجتماعی،اقتصادی و غیره را می دهد. ولی به این موضوع در داخل کشور ما و یا حدأقل در دانشگاه پلیس زیاد پرداخته نشده و به نظر می رسد که عزت نفس می تواند نقش تعیین کننده ای در امر پیشگیری از بزهکاری نوجوانان داشته باشد و اگر عزت نفس در دوران کودکی و نوجوانی مورد توجه قرار گرفته و به ارتقاء آن در سنین جوانی و بزرگسالی نیز توجه شود، می تواند در سالم سازی فضای جامعه مؤثر باشد.

تحقیقات مربوط به رابطه عزت نفس و بزهکاری و یا تأثیر آن در پیشگیری از بزهکاری نوجوانان بسیار با اهمیت بوده و می تواند نتایج حاصله در ناجا و سازمان‌هایی به مانند آموزش و پرورش،سازمان بهزیستی و سایر سازمان‌های خدمات اجتماعی از قبیل کانون‌های اصلاح و تربیت و غیره مورد استفاده قرار گیرد. نتایج حاصل از این تحقیق، با توجه به متفاوت بودن قلمروی جغرافیایی اش با تحقیقات پیشین، متفاوت از تحقیقات مشابه در این زمینه خواهد بود. می خواهیم به این نقطه برسیم که با وجود فرهنگ غنی و اسلامی که در جامعه ما بوده است و این همه تأکید بر تربیت اسلامی از سوی سازمان‌ها، نهادها، دانشمندان و متفکران اسلامی و بالأخص خانواده‌ها، چقدر بر میزان ارتقاء عزت نفس موجب شده؟ و آیا عزت نفس به میزان مطلوبی در بین نوجوانان ما وجود داشته و دارد؟

مطالعات مختلف نشان داده که حدود یک سوم نوجوانان عزت نفس کمی دارند، این عزت نفس کم، می‌تواند موقتی باشد اما در موارد جدی و شدید سبب افسردگی، بی اشتهایی عصبی، بزهکاری و حتی خودکشی شود. ابعاد مختلف عزت نفس کلی پایین با رفتارهای انحرافی و بزهکاری همبستگی بالایی دارد. با توجه به اوضاع محیطی ممکن است عزت پایین سبب انحراف و بزهکاری شود. نوجوانانی که تحقیر می شوند یا شکست می خورند برای افزایش میزان عزت نفس خودشان ممکن است رفتارهای بزهکارانه انجام دهند.(انصاری نژاد، 1391)

پس نشان دادن الگوهای صحیح، رفتارها و هنجارهای مورد قبول و پسند محیط و جامعه می تواند کمک شایانی بدین گونه نوجوانان نماید. در این میان اصرار بیشتر روانشناسان بر ابراز محبت بی قید وشرط از سوی والدین نسبت به نوجوانان دارای شرایط احتمال گرایش به بزهکاری و یا نوجوانانی که اشتباهات جزئی داشته و هنوز بعنوان یک بزهکار تلقی نمی شوند، بر اهمیت توجه به عزت نفس     می افزاید. این ابراز محبت می تواند تأثیر معجزه آسایی در ارتقاء عزت نفس فرزندان داشته باشد، به شرطی که همان اسلوب صحیح در برخورد با آن نوع از نوجوانان رعایت گردد.

 برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.