مثبت

معنادار

مثبت

معنادار

متغیر دووجهی اظهارنظر مشروط حسابرس: برخی از پ‍ژوهشگران نظیر جانسون و لایز (۱۹۹۵) و وو و چای (۲۰۰۱) به بررسی تأثیر متغیر دووجهی اظهارنظر مشروط حسابرس بر تغییر حسابرس پرداخته‌اند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان دهنده وجود ارتباط منفی و معنادار بین متغیر دو وجهی اظهارنظر مشروط حسابرس و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
این نتیجه از لحاظ نوع ارتباط بر خلاف نتایج پژوهش‌های جانسون و لایز (۱۹۹۵) و وو و چای (۲۰۰۱) است. همچنین از لحاظ وجود ارتباط معنادار با پژ‍وهش‌های جانسون و لایز (۱۹۹۵) و وو و چای (۲۰۰۱) مطابقت دارد.
نرخ بازده دارایی‌ها: برخی از پ‍ژوهشگران نظیر ماند و سون (۲۰۱۳) و گواچین‌تو (۲۰۱۲) به بررسی تأثیر نرخ بازده دارایی‌ها بر تغییر حسابرس پرداخته‌اند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان دهنده وجود ارتباط منفی و معنادار بین نرخ بازده دارایی‌ها و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
این نتیجه از لحاظ نوع ارتباط و همچنین از لحاظ وجود ارتباط معنادار با نتایج پژوهش‌های ماند و سون (۲۰۱۳) و گواچین‌تو (۲۰۱۲) مطابقت دارد.
اهرم مالی: برخی از پ‍ژوهشگران نظیر وو و چای (۲۰۰۱) به بررسی تأثیر اهرم مالی بر تغییر حسابرس پرداخته‌اند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان دهنده وجود ارتباط مثبت و معنادار بین اهرم مالی و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
این نتیجه از لحاظ نوع ارتباط و همچنین از لحاظ وجود ارتباط معنادار با نتایج پژوهش وو و چای (۲۰۰۱) مطابقت دارد.
رشد شرکت: برخی از پ‍ژوهشگران نظیر لینبک و روگو (۱۹۷۸) و استیس (۱۹۹۱) به بررسی تأثیر رشد شرکت بر تغییر حسابرس پرداخته‌اند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان دهنده وجود ارتباط مثبت و معنادار بین رشد شرکت و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
این نتیجه از لحاظ نوع ارتباط و همچنین از لحاظ وجود ارتباط معنادار با نتایج پژوهش استیس (۱۹۹۱) مطابقت دارد.
اندازه شرکت: برخی از پ‍ژوهشگران نظیر پالمروز (۱۹۸۴) و جانسون و لایز (۱۹۹۰) به بررسی تأثیر اندازه شرکت بر تغییر حسابرس پرداخته‌اند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان دهنده وجود ارتباط منفی و معنادار بین اندازه شرکت و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
این نتیجه از لحاظ نوع ارتباط بر خلاف نتایج پژوهش پالمروز (۱۹۸۴) مطابقت دارد. همچنین از لحاظ وجود ارتباط معنادار با پژ‍وهش‌های پالمروز (۱۹۸۴) و جانسون و لایز (۱۹۹۰) مطابقت دارد.
افزون بر متغییرهای کنترلی بالا، همانند پژوهش ماند وسون (۲۰۱۳) متغیر‌های اندازه هیئت مدیره، استقلال هیئت مدیره و مالکیت نهادی به عنوان متغیرهای کنترلی دیگر در نظرگرفته می‌شوند. همانطور که در جدول شماره ۵-۳ ملاحظه می‌شود نتایج پژ‍وهش حاضر نشان‌دهنده وجود ارتباط منفی و معنادار بین اندازه هیأت مدیره و استقلال اعضای هیأت مدیره با تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش و نیز ارتباط مثبت و معنادار بین مالکیت نهادی و تغییر حسابرس در تمامی فرضیه‌های پ‍ژوهش است.
۵-۲-۳- نتیجه‌گیری کلی پژوهش
تحقیق حاضر در پی یافتن رابطه معنادار بین تجدید ارائه‌های مالی و متعاقب آن تغییر حسابرس انجام شد. با توجه به تجزیه و تحلیل‌های انجام شده در این فصل، نتایج آزمون فرضیه اول، ‌نشان از عدم تأیید فرضیه مذکور دارد. به عبارت دیگر، در سطح اطمینان ۹۵% نتایج نشانگر تغییر حسابرسان یک سال پس از اعلام تجدید ارائه مالی نمی‌باشد. لیکن، واکنش منفی‌تر بازار سهام در قبال تجدید ارائه مالی با اهمیت در بین شرکت‌های دارای تجدید ارائه مالی نشان از تأیید فرضیه دوم تحقیق حاضر دارد. به عبارت دیگر، نتایج آزمون‌ها نشان داد در سطح اطمینان ۹۵%، هر چه تجدید ارائه مالی با اهمیت‌تر باشد، واکنش منفی بازار سهام نسبت به تجدید ارائه مالی بیشتر شده و توجیه کننده تغییر حسابرس از دیدگاه سرمایه‌گذاران است. مطابق تحقیقات قبلی تمامی تجدید ارائه‌های مالی با اهمیت نشانگر کاهش کیفیت گزارشگری مالی می‌باشند، چه آن‌هایی که اثر منفی بر سود خالص دارند و چه آن‌هایی که موجب واکنش منفی بازار سهام می‌شوند (ویویک و میونگسر، ۲۰۱۳؛ آگرائل و کوپز، ۲۰۰۷). بر اساس تحقیق حاضر نیز فرضیه دوم مورد تأیید قرار گرفت.
بنابراین،‌ هر چند طبق تحقیقات خارجی، ویویک و میونگسر (۲۰۱۳) بین تجدید ارائه صورت‌های مالی شرکت‌ها با تغییر بعدی حسابرسان مستقل در آن‌ها رابطه معنادار وجود دارد، لیکن تحقیق حاضر در ایران تأیید کننده این موضوع نیست. به نظر می‌رسد عدم وجود رابطه معنادار بین تجدید ارائه مالی و تغییرات بعدی حسابرسان مستقل در ایران به دلیل عدم تعریف مسئولیت قانونی برای حسابرسان، عدم وجود کمیته مستقل حسابرسی در شرکت‌ها که بر کیفیت گزارشگری مالی نظارت خاصی داشته باشد. همچنین، بر خلاف تحقیقات قبلی خارجی (ویویک و میونگسو، ۲۰۱۳)،‌ که به این نتیجه رسیدند هر چه اثر تجدید ارائه مالی بر سود خالص و قیمت سهام منفی‌تر باشد، احتمال تغییر حسابرس مستقل افزایش می‌یابد، تحقیق حاضر در محیط ایران، ‌این موضوع را تأیید کرد.
۵-۳- پیشنهادهای پژوهش
با توجه به مبانی نظری پژوهش و یافته‌های حاصل از

آزمون فرضیه‌های پژوهش، پیشنهادهای زیر مطرح می‌شود.
۵-۳-۱- پیشنهاد حاصل از یافته‌‌های پژوهش
نتایج پژوهش نشان داد که هر چه شدت تجدید ارائه در صورت‌های مالی بیشتر باشد احتمال تغییر حسابرس افزایش می‌یابد. لذا، با توجه به اهمیت استقلال حسابرسان و قدرت حرفه‌ای حسابرس مستقل و از آنجا که افزایش تغییر حسابرس، به توانایی حسابرس در ایفای نقش مهم اعتباردهی به صورت‌های مالی صدمه می‌زند، پیشنهاد می‌شود شرکت‌ها ملزم به تشکیل کمیته‌ای مستقل از حسابرسی در شرکت‌ها برای نظارت بر کیفیت گزارشگری مالی آن‌ها شوند.
به منظور حمایت از استقلال حسابرس، پیشنهاد می‌شود مسئولیت قانونی حسابرسان توسط مراجع ذیصلاح تعریف و تعیین شود.
۵-۳-۲- پیشنهاد برای پژوهش‌های آتی
پیشنهاد می‌شود به منظور استفاده هر چه بیشتر از نتایج پژوهش و نیز کمک به روشن شدن عوامل مؤثر بر تغییر حسابرس در آینده، موضوعات زیر بررسی شود:
دوره زمانی تحقیق دوره ۷ساله از ۸۶ تا ۹۱ بوده، پیشنهاد می‌شود موضوع حاضر را در دوره‌های زمانی بالاتر انجام و نتایج آن را با نتایج تحقیق حاضر مقایسه نمایند.
بررسی سایر موارد احتمالی موثر بر تغییر حسابرسان مستقل به منظور افزایش آگاهی محققین و استفاده‌کنندگان اطلاعات مالی از روابط بین صاحبکار و حسابرس.
نظر به اینکه عزل و نصب حسابرسان مستقل از اختیارات مجمع عمومی صاحبان سهام شرکت‌ها است، بررسی اینکه مجمع عمومی سهام در چه شرایطی اقدام به تغییر حسابرسان مستقل خود می‌نمایند، دارای اهمیت است.
بررسی تفاوت کیفیت گزارشگری مالی شرکت‌های دارای تجدید ارائه مالی با کیفیت گزارشگری مالی فاقد تجدید ارائه مالی.
بررسی تجربی کیفیت گزارشگری مالی در شرکت‌هایی که پس از تجدید ارائه مالی اقدام به تغییر حسابرس مستقل نموده‌اند با کیفیت گزارشگری مالی در سایر شرکت‌ها.
۵-۴- محدودیت‌های پژوهش
در انجام هر پژوهش محدودیت‌هایی بر سر راه پژوهشگر قرار می‌گیرد که این پژوهش نیز از آن مستثنی نیست. در زیر برخی از، عمده‌ترین محدودیت‌های این پژوهش بیان می‌شود:
در فرایند پژوهش علمی، مواردی وجود دارد که خارج از کنترل پژوهشگر است و به‌طور بالقوه می‌تواند نتایج پژوهش را تحت تاثیر قرار دهد. هر چند در تحقیق حاضر بین تجدید ارائه‌های مالی با تغییرات حسابرسان پس از آن رابطه‌ای یافت نشد، لیکن به دلیل عدم افشای عمومی دلایل اصلی تغییر حسابرسان مستقل در تحقیقات تجربی همانند این، محقق صرفاً به دنبال یافتن رابطه است. حال ممکن است دلایل دیگری باعث تغییر حسابرس شده باشد.
از دیگر مشکلات موجود در این پژوهش عدم سابقه زیاد شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق تهران است که با توجه به این محدودیت، نمونه آماری محدود به شرکت‌هایی گردید که اطلاعات آماری مربوط به آن‌ها موجود بود.
۵-۵- خلاصه فصل
در این فصل به تفسیر نتایج بدست آمده از آزمون فرضیه‌ها بر اساس تحلیل‌های آماری انجام شده در فصل قبل پرداخته شد. تجزیه و تحلیل فرضیه‌های پژوهش نشان می‌دهد که تجدید ارائه صورت‌های مالی تأثیری بر تغییر حسابرس ندارد اما بین شدت تجدید ارائه صورت‌های مالی و تغییر حسابرس رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. در ادامه فصل، محدودیت‌های موجود در راه انجام این پژوهش و همچنین پیشنهادهای پژوهش ارائه شد.
منابع و مآخذ