– پیشینه تحقیق:
در داخل کشور با توجه به بررسی صورت گرفته چنین تحقیقی تا کنون کم صورت گرفته است. اما تحقیقات خارجی که با موضوع مورد پژوهش در ارتباط هستند معرفی می‌شود.
۲-۷-۱- پیشینه تحقیقات داخلی:
– سالار(۱۳۸۳) در تحقیق خود با عنوان «بررسی ارتباط بین عناصر آمیخته بازاریابی و خرید محصولات شرکت یک و یک با تاکید بر متغیرهای رفتار مصرف کننده» در دانشگاه تهران با هدف بررسی و ارزیابی ارتباط بین مهم‌ترین عناصر آمیخته محصولات غذایی و خرید این محصولات ونیز رتبه بندی این عناصر به این نتیجه دست یافت که نحوه تبلیغات مهم‌ترین عامل موثر بر خرید مصرف کنندگان شناخته شد.
-اسدالهی (۱۳۸۴) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی تأثیر تبلیغات تجاری بر رفتار مصرف کننده در تصمیم خرید محصولات لوازم خانگی» دانشگاه شهید بهشتی با هدف تحلیل تئوریک و جایگاه تبلیغات تجاری به عنوان یک ابزار کارآمد در مدیریت بازاریابی و تحلیل رفتار مصرف کننده در فرایند خرید کالاها و خدمات و سنجش میزان تأثیرگذاری تبلیغات تجاری بر رفتار مصرف کنندگان در فرایند تصمیم خرید مصرف کننده به این نتیجه دست یافت که نقش تبلیغ در مرحله خرید پررنگ‌تر است.
-دعایی و همکارانش(۱۳۸۵) در تحقیقی تحت عنوان «بازاریابی سبز راهی به سوی رقابت پایدار» به این نتیجه دست یافتند که اصول مختلفی برای ایجاد مزیت رقابتی و رفتن به سوی سبز شدن وجود دارد که در بر دارنده فرصت‌های زیر است. اولاً: سبز بودن فرایند تولید اغلب به این منجر می‌شود که کارایی منابع بهبود یابد، بنابراین باعث کاهش هزینه در ساختار شرکت می‌شود و موضع رقابتی شرکت را نسبت به رقبا بهبود می‌بخشد. ثانیاً: سبز بودن فعالیت‌های بازاریابی، شرکت را قادر می‌سازد که از طریق ارائه محصولات جدید در بازارهای جدید یا ارائه مزیت‌های اضافی برای محصولات جاری، خود را از رقبا برجسته‌تر جلوه دهد. این امر باعث خواهد شد که ارزش شرکت برای مشتریان افزایش یابد و وفاداری مشتری را افزایش داده و در نهایت سودآوری افزایش خواهد یافت.
– پور عسکری (۱۳۹۰) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی تأثیر متغیرهای زیست محیطی بر رفتار خرید سبز مصرف کنندگان ایرانی از دیدگاه دانشجویان» دانشگاه باهنر کرمان با هدف پی بردن به عوامل مهم اثرگذار بر روی رفتار خرید سبز مصرف کنندگان ایرانی و میزان پذیرش بازاریابی سبز و محصولات زیست محیطی در میان مصرف کنندگان ایرانی مورد بررسی قرار داده است و به این نتیجه دست یافت که نگرانی زیست محیطی بهترین محرک رفتار خرید سبز دانشجویان ایرانی می‌باشد و درک اثربخشی رفتار زیست محیطی، خودشناسی در حفاظت زیست محیطی، نگرش زیست محیطی و اثر همسالان در رتبه‌های بعدی قرار دارند.
-خورشیدی(۱۳۸۲) در تحقیقی تحت عنوان «تبیین مفهوم بازاریابی اجتماعی» بیان کرده که علیرغم این که این حوزه در مقایسه با بازاریابی تجاری بسیار نوپا است، اما نقش و اهمیت آن در توسعه اجتماعی موجب شده است تا شدیداً مورد توجه و استقبال عمومی قرار گیرد و به این نتیجه دست یافت که بازاریابی اجتماعی باید بر اساس بررسی و مطالعه دقیق کارشناسان و متخصصین امر استوار باشد. از یکسو، فلسفه بازاریابی اجتماعی باید ماهیت خاص بازاریابی اجتماعی، روش‌ها، مفروضات و مفاهیم آن‌را شناسایی و از طرف دیگر، باید مشخص سازد که بازاریابی دارای فعالیت‌های خطیر و کلیدی است.
– فراهانی(۱۳۸۸) در تحقیقی تحت عنوان «اصلاح الگوی مصرف و محیط زیست» به این نتیجه دست یافت که خداباوری، رفتارهای مصرفی انسان را در جایگاه خلیفه و امانت داری به گونه‌ای جهت می‌دهد که در کنار تحقق رفاه خود، آسیبی به حقوق دیگران و محیط زیست وارد نسازد.
– خورشیدی و همکاران(۱۳۸۶) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی تأثیر متغیرهای ارزشی بر تمایل به خرید محصولات دوست دار محیط زیست» تلاش کردند که عوامل موثر بر تمایل مصرف کنندگان به خرید محصولات زیست محیطی را شناسایی کنند تا از آن طریق بتوان مصرف کنندگان را به خرید آن‌ها ترغیب کرد. در این تحقیق، یک رابطه سلسله مراتبی از ارزش‌ها به نگرش‌های خاص نسبت به یک محصول و از نگرش‌ها به تمایل به خرید مورد تایید قرار گرفت؛ و به این نتیجه رسیدند که نه تنها پیامدهای فردی یک محصول بلکه پیامدهای محیطی در ادامه آن بر پیش بینی خرید موثر است.
۲-۷-۲- پیشینه تحقیقات خارجی:
– سین و پندی[۲۱] (۲۰۱۲) در تحقیقی تحت عنوان «بازاریابی سبز: سیاست‌ها و شیوه‌هایی برای توسعه پایدار» به شناسایی بخش خاصی از مصرف کنندگان سبز و بررسی چالش‌ها و فرصت‌های کسب و کار با بازاریابی سبز می‌پردازند و به این نتیجه رسیدند که بازاریابی سبز یا محیطی شامل همه فعالیت‌های طراحی شده به منظور تولید و تسهیل مبادلات در نظر گرفته شده برای برآوردن نیازها و یا خواسته‌های انسان، بطوریکه با رضایت از این نیاز و خواسته‌ها، می‌خواهد حداقل تأثیر زیان آور زیست محیطی طبیعی رخ دهد.
-آیسل بوزتپ[۲۲]( ۲۰۱۲) در تحقیقی تحت عنوان «بازاریابی سبز و تأثیر آن بر رفتار خرید مصرف کننده» به این نتیجه دست یافت که آگاهی‌های زیست محیطی، ویژگی‌های محصول سبز، ارتقاء سبز و قیمت سبز موثر بر رفتار سبز خرید مصرف کنندگان در راه مثبت اثر می‌گذارد و همچنین ویژگی‌های جمعیت شناختی در مدل تأثیر متوسطی می‌گذارد.
-پریش سین[۲۳] (۲۰۱۰) در تحقیقی تحت عنوان «بازاریابی سبز: فرصتی برای نوآوری و توسعه پاید
ار» گفته عباراتی مانند بازاریابی سبز و بازاریابی محیط زیست اغلب در مطبوعات محبوب و معتبر منتشر می‌شود. بسیاری از دولت‌ها در سرتاسر جهان در مورد فعالیت‌های بازاریابی سبز نگران شده‌اند بنابراین تلاش وافری می‌کنند تا فعالیت‌های مرتبط با بازاریابی سبز را تنظیم نمایند و به طور منظم به اجرا در آورند.
-راین وایزر[۲۴] (۲۰۰۲) در تحقیقی تحت عنوان «قدرت انتخاب مشتری و بازاریابی سبز: نقد و تجزیه و تحلیل از گذشته تا امروز» به این نتیجه رسید که بازاریابی سبز نقش بسزایی در توسعه منابع انرژی تجدید پذیر ایفا خواهد کرد و برای رسیدن به اهداف زیست محیطی بسیار موثر خواهد بود. داده‌های مورد استفاده در این مقاله از بررسی و مصاحبه با شرکت کنندگان قدرت (برق) سبز و تجربه کارشناسان حرفه‌ای در این بازار بدست آمده است.
-مورسی[۲۵](۲۰۰۳) در تحقیقی تحت عنوان «استراتژی بازاریابی سبز برای بقا» به این نتیجه رسید در حالی که بازاریابی سبز تا حد زیادی در حال رشد است باید به این نکته توجه کرد که تعداد فزاینده‌ای از مصرف کنندگان با توجه به اینکه آگاهی‌های زیست محیطی لازم را دارند ولی به علت صرفه جویی و کم کردن هزینه زندگی کمتر تمایل به مصرف سبز نشان می‌دهند. بازاریابی سبز می‌تواند یک استراتژی بازاریابی قدرتمند باشد در صورتی که به نحو صحیح انجام شود.
-کمن لی[۲۶] (۲۰۰۹) در تحقیقی تحت عنوان «تفاوت‌های جنسیتی در رفتار خرید سبز مصرف کنندگان نوجوانان هنگ‌کنگی» دریافت که نوجوانان مؤنث به طور معنی داری امتیاز بالاتری در نگرش زیست محیطی، نگرانی‌های زیست محیطی، مسائل زیست محیطی جدی موجود، درک مسئولیت زیست محیطی، تأثیر همسالان و رفتار خرید سبز نسبت به نوجوانان پسر در هنگ‌کنگ کسب کردند. در مقابل، امتیاز متوسط نوجوانان پسر در خود شناسی و در حفاظت از محیط زیست به طور معنا داری بالاتر از نوجوانان دختر بود.
– کاتلرو همکارانش[۲۷] (۲۰۰۶) در تحقیقی تحت عنوان «مطالعه تجربی تأثیر برچسب‌های زیست محیطی بر مصرف کنندگان» به این نتیجه رسیدند که درصدی از مصرف کنندگان برچسب‌های محصولات را نامفهوم می‌دانند. همچنین این پژوهش روشن ساخته است که مصرف کنندگانی وجود دارند که با وجود پایین‌تر بودن کیفیت محصولات سبز، این محصولات را می‌خرند، اما در جستجوی اطلاعات زیست محیطی روی برچسب‌ها هستند.
– آتمن[۲۸] (۲۰۰۶) در تحقیقی تحت عنوان «بازاریابی سبز محصولات آرایشی و بهداشتی در تایلند» به این نتیجه رسید که از نظر مصرف کنندگان Body Shop مواد تشکیل دهنده طبیعی، جو فروشگاه، محافظت از پوست، تصویر برند و آزمایش نشدن روی حیوانات در تصمیم خرید اهمیت بالایی دارند و مصرف کنندگان شرکت Oriental Princess پنج ویژگی محافظت از پوست، عملکرد محصول، مواد تشکیل دهنده، ارزش پول پرداختی برای محصول و خوش بویی محصول را در تصمیم خریدشان مهم می‌دانند.
– ساپلیکو[۲۹] (۲۰۰۹) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی توجه مصرف کنندگان به معیارهای سبز در هنگام خرید محصولات در دانشگاه فیلیپین» به این نتیجه رسیدند که مصرف کنندگان، بازاریابی سبز را به عنوان پنجمین معیار خرید، پس از فاکتورهای نیازمندی، قیمت، ترجیح محصولی خاص و بودجه در نظر می‌گیرند.
– مصطفی[۳۰] (۲۰۰۹) در تحقیقی تحت عنوان «بررسی چگونگی اثر عوامل شناختی بر رفتار خرید سبز مصرف کنندگان در شهروندان کویتی» به این نتیجه رسیدکه دانش، نگرش و نگرانی‌های مصرف کنندگان نسبت به مسایل زیست محیطی، و تمایل به خرید محصولات سبز؛ فاکتورهای مهمی در بروز رفتار سبز مصرف کنندگان می‌باشد.